Przedsiębiorca może samodzielnie deklarować pochodzenie towaru w handlu zagranicznym. W zależności od rodzaju pochodzenia przybiera ono postać:
- Preferencyjnego pochodzenia
Potwierdzenie pochodzenia w ramach umów o wolnym handlu przewiduje możliwość osobistego deklarowania takiego pochodzenia niezależnie od wielkości przesyłki. Polega ono na przyznaniu podmiotowi statusu upoważnionego eksportera. Jego nadanie odbywa się na podstawie upoważnienia wydawanego przez odpowiedniego naczelnika urzędu celnego.
Przyznanie tego upoważnienia zezwala na zamieszczanie na dokumentach handlowych poniższej klauzuli pozwalającej wysyłany towar traktować preferencyjnie w kraju przeznaczenia.
„Eksporter produktów objętych tym dokumentem (upoważnienie władz celnych nr … deklaruje, że z wyjątkiem gdzie jest to wyraźnie określone, produkty te mają … preferencyjne pochodzenie.”
Deklaracja ta powinna być podpisana. Eksporter może jednak otrzymać dodatkową zgodę na jej wystawienie bez podpisu, co jest istotne zwłaszcza w trybie faktur wystawianych elektronicznie.
- Niepreferencyjnego pochodzenia
Uproszczony tryb wystawiania świadectw niepreferencyjnego pochodzenia polega na wystawianiu ostemplowanych przez organ celny świadectw pochodzenia i wydania ich eksporterowi jeszcze przed wywozem towaru. Świadectwa te są wypełniane przez eksportera podczas procedury wywozu towaru. Wzór świadectwa znajdziesz w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 19 sierpnia 2016 r. w sprawie świadectwa potwierdzającego niepreferencyjne pochodzenie towaru
Uzyskanie tych świadectw wymaga złożenia stosownego wniosku. O przywilej ten mogą natomiast ubiegać się podmioty dokonujące częstych i regularnych wywozów towarów z terytorium kraju i dające gwarancję weryfikacji statusu pochodzenia towarów.
Świadectwo może być wystawione na jeden z towarów opisanych we wniosku, na kilka z nich lub na wszystkie.
Z uproszczonego trybu wystawiania świadectw pochodzenia mogą też korzystać podmioty, którym wcześniej, czyli przed dniem 1 maja 2016 r. (wejście w życie Unijnego Kodeksu Celnego), wydano upoważnienie do stosowania opisanego uproszczenia.