Pozostałe usługi pogrzebowe

Ekshumacja

Ekshumację zwłok i szczątków można przeprowadzić:

na umotywowaną prośbę osób uprawnionych do pochowania zwłok – po uzyskaniu zezwolenia właściwego inspektora sanitarnego,
na zarządzenie prokuratora lub sądu,
na podstawie decyzji właściwego inspektora sanitarnego w razie zajęcia terenu cmentarza na inny cel.

Zwłoki osób zmarłych na choroby zakaźne, których wykaz ustala minister właściwy do spraw zdrowia (cholera, dur plamisty, dżuma, trąd, wąglik, ospa naturalna, wścieklizna, gorączka pierwotna, nosacizna, żółta gorączka) nie mogą być ekshumowane przed upływem 2 lat od dnia zgonu.

Podmioty przeprowadzające ekshumację powinny stosować środki ochrony osobistej, a osoby uczestniczące w ekshumacji stosować środki ostrożności określone w zezwoleniu przez właściwego państwowego inspektora sanitarnego.

W trakcie ekshumacji ziemię wydobywaną z grobu należy umieścić na powierzchni zabezpieczonej nieprzepuszczalną, wytrzymałą matą.

Wydobycie zwłok lub szczątek

Zwłoki lub szczątki ekshumowane przed upływem 20 lat od dnia pochowania wydobywane są wraz z trumną, którą bez otwierania umieszcza się w wyłącznie do tego przeznaczonej szczelnej skrzyni, wybitej blachą. W przypadku ekshumacji wykonywanej po upływie 20 lat od dnia pochowania wydobyte szczątki wraz z resztkami trumny umieszcza się w nowej trumnie.

Ponowne pochowanie ekshumowanych zwłok lub szczątek

W celu ponownego pochowania po zakończeniu ekshumacji, trumna powinna zostać niezwłocznie wydobyta ze skrzyni i umieszczona w grobie bez jej otwierania. Do zasypania grobu powinna być użyta ziemia wydobyta z grobu. Skrzynia, w której znajdowała się trumna, oraz mata, na której była składowana ziemia wydobyta z grobu, powinny zostać umyte oraz zdezynfekowane.

Kremacja zwłok

Aby wybudować krematorium, nie trzeba starać się o żadne specjalne zezwolenia. Wystarczy ogólne zezwolenie na budowę. Przedsięwzięcie to jest uważane za mało uciążliwe i względnie bezpieczne dla środowiska. Nie jest więc wymagany raport oddziaływania inwestycji na środowisko.

Spopielenia dokonuje się w specjalnie do tego celu przystosowanych piecach krematoryjnych w temperaturze sięgającej 1000 stopni Celsjusza. Po spaleniu prochy są rozdrabniane w specjalnym urządzeniu, po czym umieszczane są w urnie.

Trumna wykorzystywana podczas kremacji powinna mieć określone wymiary (wynikają one z budowy pieca) i musi być drewniana, nielakierowana oraz pozbawiona wszelkich ozdób oraz okuć.

Podczas kremacji istnieje możliwość obecności rodziny. W takiej sytuacji po wcześniejszym pożegnaniu zmarłego trumna wsuwana jest do pieca. Rodzina ma możliwość obserwowania kremacji przez szybę, bądź na ekranie telewizora.

Po zakończeniu kremacji wystawia się protokół spopielenia zwłok.

Balsamowanie zwłok

W przypadkach szczególnych lub na wyraźne życzenie zleceniodawców zwłoki poddaje się balsamowaniu. Proces ten zapobiega rozkładowi zwłok. Polega na płukaniu naczyń krwionośnych przy użyciu specjalnych środków chemicznych. Balsamowanie jest koniecznością w przypadku transportu zwłok. Często wymagają tego również służby lotniskowe. Może być też połączone z zabiegami rekonstrukcji ciała lub jego upiększaniem. Zakładowi pogrzebowemu można również zlecić ubranie zwłok, wykonanie makijażu i ułożenie zmarłego w trumnie.

Sprzedaż trumien i akcesoriów

Zazwyczaj na kompleksowe świadczenie usług pogrzebowych składa się też wybór i sprzedaż: trumien, wiązanek kwiatów, szarf, wstęg i innych akcesoriów. Usługi pogrzebowe mogą więc obejmować również dostawę towarów i świadczenie usług pomocniczych.

Zarządzanie domami przedpogrzebowymi

Domy przedpogrzebowe wymienione w ustawie o cmentarzach i chowaniu zmarłych jako obiekty służące do składania ciał osób zmarłych, a także wykonywania innych czynności związanych z chowaniem zwłok mogą być administrowane przez zakłady pogrzebowe po przekazaniu ich przez gminy odpowiedzialne za utrzymanie cmentarzy.

Przewóz zwłok i szczątków

Przewóz zwłok i szczątków powinien odbywać się w warunkach zapewniających odpowiednie sanitarne i techniczne bezpieczeństwo przewozu.

Sprowadzenie zwłok z zagranicy

Na sprowadzenie zwłok i szczątków z zagranicy w celu ich pochowania należy uzyskać:

pozwolenie starosty właściwego ze względu na miejsce, w którym zwłoki i szczątki mają być pochowane; pozwolenie jest wydawane po porozumieniu z właściwym państwowym powiatowym inspektorem sanitarnym;
zaświadczenie polskiego konsula, wydane po przedstawieniu pozwolenia, o którym mowa w pkt 1, stwierdzające, że zwłoki i szczątki mogą być sprowadzone na terytorium Polski.

Przewóz zwłok w kraju

Jeśli chcesz przewieźć zwłoki lub szczątki na inny cmentarz, musisz uzyskać osobne pozwolenie lub zaświadczenie.

Uzyskaj pozwolenie od:

państwowego powiatowego inspektora sanitarnego – jeśli chcesz przewieźć zwłoki lub szczątki:
- koleją, samolotami i statkami w granicach Polski,
- poza granice Polski (osoba zmarła w Polsce).

Wymagania dla środka transportowego

Środek transportu drogowego przeznaczony do przewozu zwłok i szczątków ludzkich powinien spełniać następujące wymagania techniczne i sanitarne:

być trwale oznakowany w sposób wskazujący na jego przeznaczenie,
posiadać kabinę kierowcy odizolowaną od części przeznaczonej na umieszczenie zwłok albo szczątków ludzkich,
posiadać zabezpieczenie przed przesuwaniem się trumny lub pojemnika na zwłoki albo szczątki ludzkie podczas przewozu,
posiadać podłogę w części przeznaczonej na umieszczenie trumny lub pojemnika na zwłoki albo szczątki ludzkie wykonywaną z materiałów łatwo zmywalnych i odpornych na działanie środków dezynfekujących,
posiadać wydzielone miejsce na przechowywanie środków dezynfekcyjnych, sprzętu myjąco-czyszczącego oraz jednorazowych rękawic ochronnych.

Po każdorazowym przewiezieniu zwłok albo szczątków ludzkich przeprowadza się dezynfekcję środka transportu w części przeznaczonej na ich umieszczenie. Do dezynfekcji stosuje się preparaty o działaniu bakteriobójczym, wirusobójczym i grzybobójczym. Zabrania się zewnętrznego mycia środka transportu drogowego przeznaczonego do przewozu zwłok i szczątków ludzkich w miejscach przypadkowych i prowizorycznie zorganizowanych myjniach.

Środek transportu drogowego powinien być zarejestrowany jako pojazd specjalny zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.

Szczątki powstałe ze spopielenia zwłok, umieszczone w szczelnym, odpornym na uszkodzenia pojemniku można przewozić dowolnym środkiem transportu, w sposób zapewniający ich poszanowanie.