Rozliczanie VAT w imporcie towarów spoza UE
Import towarów jest określony w ustawie o podatku VAT jako przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego (poza UE) na terytorium Unii Europejskiej. W odróżnieniu od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT), aby można było mówić o imporcie przywóz towarów do Polski, musi nastąpić z kraju spoza Unii Europejskiej. Miejscem importu jest (z pewnymi wyjątkami), zawsze to państwo Unii Europejskiej, na którego terenie towary znajdują się w momencie ich wprowadzenia na terytorium UE. Jeśli jednak towary zostaną objęte z momentem ich wprowadzenia na terytorium Unii Europejskiej jedną z następujących procedur lub przeznaczeń celnych:
- procedurą uszlachetniania czynnego w systemie zawieszeń
- procedurą odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od należności celnych przywozowych
- procedurą składu celnego
- procedurą tranzytu, w tym także składowaniem czasowym przed nadaniem przeznaczenia celnego
- przeznaczeniem – wprowadzenie towarów do wolnego obszaru celnego lub składu wolnocłowego.
– wówczas miejscem importu takich towarów jest terytorium państwa członkowskiego, na którym towary te przestaną podlegać tym procedurom i przeznaczeniom.
Przy imporcie towarów spoza Unii Europejskiej koniecznie zapoznaj się ze szczegółowymi przepisami celnymi, np. ze stawkami celnymi obowiązującymi w Unii Europejskiej. Zapoznaj się również z przepisami ustawy o VAT dotyczącymi rozliczenia podatku VAT przy imporcie towarów (Zasady wymiaru i poboru podatku z tytułu importu towarów). Sposób rozliczenia VAT jest uzależniony od procedury i dokumentów składanych do rozliczenia należności celnych, które zostaną zastosowane przy wwozie towaru na terytorium Unii Europejskiej
Obowiązek podatkowy przy imporcie towarów
Import towarów jest opodatkowany podatkiem VAT. Opodatkowanie dotyczy towarów nawet zwolnionych z cła albo tych, na które cło zostało zawieszone w części lub w całości, albo została zastosowana preferencyjna, obniżona lub zerowa stawka celna.
Jeśli jesteś czynnym podatnikiem podatku VAT (vatowcem), naliczony przy imporcie towarów VAT, możesz odliczyć, w zakresie w jakim towary te będziesz wykorzystywał do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.
Jeśli nie jesteś czynnymi podatnikami podatku VAT (nievatowcem), nie będziesz miał możliwości odzyskania zapłaconego podatku VAT od importowanych towarów. Zapłacony podatek VAT z tytułu importu towarów będzie stanowił dla ciebie koszt uzyskania przychodów, jeśli tylko wwieziony towar służyć ci będzie uzyskiwaniu przychodów z działalności gospodarczej.
W ściśle określonych przypadkach masz możliwość uniknięcia zapłaty VAT i rozliczenia importu towarów w deklaracji VAT (tzw. postponed accounting system), na zasadach analogicznych jak przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów. Jednak wdrożenie tego rozwiązania, dotyczy w zasadzie tylko podmiotów korzystających z celnej procedury uproszczonej.
Podstawa opodatkowania podatkiem VAT
Podstawą opodatkowania w imporcie towarów jest wartość celna, która została powiększona o należne cło. W przypadku importu towarów opodatkowanych podatkami akcyzowymi, do podstawy opodatkowania należy doliczyć również kwotę podatku akcyzowego.
Do podstawy opodatkowania należy również doliczyć wszelkie koszty dodatkowe związane z importem towarów, takie jak:
- koszty prowizji
- opakowania
- transportu i ubezpieczenia poniesione do pierwszego miejsca przeznaczenia na terenie Polski, chyba że zostały one już wcześniej włączone do wartości celnej towaru
- wszelkie należności z tytułu importu towarów, które mają obowiązek pobierać organy celne.
Inaczej określana jest podstawa opodatkowania przy wwozie towarów objętych procedurą uszlachetniania biernego. W tym przypadku podstawą opodatkowania jest różnica między wartością celną produktów kompensacyjnych lub zamiennych, dopuszczonych do obrotu, a wartością towarów wywiezionych czasowo, powiększoną o należne cło. Jeżeli towary objęte procedurą uszlachetniania biernego są opodatkowane podatkiem akcyzowym, podstawą opodatkowania będzie różnica między wartością celną produktów kompensacyjnych lub zamiennych dopuszczonych do obrotu, a wartością towarów wywiezionych czasowo, powiększona o cło i podatek akcyzowy. Do podstawy opodatkowania należy również dodać wszelkie inne opłaty związane z importem towarów, takie jak koszty prowizji, opakowania, transportu i ubezpieczenia poniesione do pierwszego miejsca przeznaczenia na terenie Polski (chyba że zostały one już wcześniej włączone do wartości celnej towaru) oraz wszelkie należności z tytułu importu towarów, które mają obowiązek pobierać organy celne.
W przypadku gdy importowane towary będą objęte procedurą odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem od należności celnych przywozowych oraz procedurą przetwarzania pod kontrolą celną, podstawą opodatkowania będzie: wartość celna, powiększona o cło, które byłoby należne w przypadku, gdyby towary były objęte procedurą dopuszczającą do obrotu. Jeżeli dotyczyć to będzie towarów objętych podatkiem akcyzowym, do wartości celnej należy dodać podatek akcyzowy. Identycznie jak w innych opisanych wyżej przypadkach do podstawy opodatkowania jesteś zobowiązany włączyć wszelkie inne opłaty związane z importem towarów takie jak koszty prowizji, opakowania, transportu i ubezpieczenia poniesione do pierwszego miejsca przeznaczenia na terenie Polski (chyba że zostały one już wcześniej włączone do wartości celnej towaru) oraz wszelkie należności z tytułu importu towarów, które mają obowiązek pobierać organy celne.
Moment powstania obowiązku podatkowego VAT
Momentem powstania obowiązku podatkowego z tytułu importu towarów jest w zasadzie moment powstania długu celnego. Dług celny powstaje z chwilą dopuszczenia towaru do wolnego obrotu na obszarze celnym Wspólnoty, w związku z uprzednio przyjętym zgłoszeniem celnym. Jeżeli przyjęcie zgłoszenia powoduje powstanie długu celnego, to zwolnienie towaru, na którym ciążą należności, może nastąpić tylko po ich uiszczeniu lub zabezpieczeniu. Natomiast w przypadku objęcia towarów procedurą celną: uszlachetniania czynnego w systemie ceł zwrotnych, odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem od należności celnych przywozowych, przetwarzania pod kontrolą celną – obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą objęcia towarów tą procedurą.
Jeżeli import towarów objęty jest procedurą celną: składu celnego, odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od należności celnych przywozowych, uszlachetniania czynnego w systemie zawieszeń, tranzytu, a od towarów tych pobierane są opłaty wyrównawcze lub opłaty o podobnym charakterze i nie powstaje jednocześnie dług celny – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wymagalności tych opłat.
Rozliczanie VAT od importu towarów
Sposoby rozliczania i wpłacania podatku VAT z tytułu importu towarów zależne są od zastosowanej procedury rozliczania podatku w imporcie towarów i składanych dokumentów celnych do rozliczenia należności celnych.
- Podstawową procedurą jest zgłoszenie celne na druku SAD lub poświadczone zgłoszenie celne PZC (przy elektronicznym zgłoszeniu celnym). Wówczas jako importer jesteś zobowiązany do obliczenia i wykazania w zgłoszeniu celnym kwoty podatku VAT z uwzględnieniem obowiązujących stawek, które dla importu towarów są takie same jak przy dostawie towarów na terytorium Polski. Jeżeli organ celny stwierdzi, że kwota VAT wykazana w zgłoszeniu celny jest nieprawidłowa, wówczas wydaje on decyzję określającą podatek w prawidłowej wysokości.
Podatek z tytułu importu jesteś zobowiązany wpłacić w terminie na warunkach określonych jak dla uiszczenia cła, zaś w przypadku wydania decyzji określającej wysokość podatku VAT przez organ celny, w terminie 10 dni, licząc od dnia powiadomienia przez organ celny o wysokości należności podatkowych. Należnego podatku VAT nie wykazujesz już w deklaracji VAT-7. Natomiast kwotę zapłaconego podatku VAT wykazać musisz w deklaracji VAT-7 po stronie podatku naliczonego, gdyż podlega on odliczeniu (oczywiście przy spełnieniu ogólnych warunków odliczenia VAT określonych w ustawie o VAT). W ten sposób rozliczenie VAT będzie dla ciebie jako czynnego podatnika podatku VAT, neutralne podatkowo.
Ważne! Musisz bezwzględnie zarchiwizować dokument celny (SAD lub PZC), gdyż dokument ten jest podstawą odliczenia VAT.
- Podatek VAT od importu towarów możesz również rozliczyć w deklaracji VAT-7. Dotyczy to przypadku zastosowania uproszczonych procedur celnych do sprowadzanych towarów. Uproszczone procedury celne mogą zostać zastosowane jedynie w przypadku uprzedniego otrzymania przez Ciebie stosownego pozwolenia od urzędu celnego.
Aby skorzystać z takiej możliwości, będziesz musiał spełnić warunki, takie jak:
- przedstawienie w urzędzie celnym zaświadczeń wydanych nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dokonaniem importu o braku zaległości w poszczególnych podatkach i składkach na ubezpieczenie społeczne
- potwierdzenie zarejestrowania jako czynnego podatnika VAT.
Będziesz musiał także pisemnie zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o zamiarze rozliczania VAT według procedury uproszczonej jeszcze przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego będzie stosowane takie rozliczenie.
Musisz ponadto pamiętać o obowiązku przedstawienia organowi celno-skarbowemu dokumentów potwierdzających rozliczenie kwoty podatku należnego z tytułu importu w deklaracji podatkowej w terminie 4 miesięcy po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów. Jeżeli nie dotrzymasz tego terminu, wówczas stracisz prawo do rozliczania VAT z tej transakcji wg procedury uproszczonej i w takiej sytuacji będziesz zobowiązanym do uiszczenia organowi celno-skarbowemu kwoty podatku wraz z odsetkami.
Istnieje jeszcze sankcja dotkliwsza – w sytuacji, gdy przedsiębiorca nie przestrzega 4 miesięcznego terminu na przedstawienie organowi celno-skarbowemu dokumentów potwierdzających rozliczenie kwoty podatku należnego z tytułu importu w deklaracji podatkowej – wówczas może on utracić na okres 36 miesięcy prawo do rozliczania podatku VAT według wspomnianych zasad.
Stosując rozliczenie VAT od importu towarów w deklaracji VAT-7 musisz rozliczyć kwotę podatku należnego w deklaracji VAT-7 składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów. Natomiast zapłacony VAT z tego tytułu możesz odliczyć (tylko i wyłącznie pod warunkiem jego zapłaty) w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym od importu towarów lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
- Podatek VAT możesz również rozliczyć w deklaracji importowej na druku VAT-IM. Mogą ja złożyć przedsiębiorcy stosujący tzw. odprawę scentralizowaną. Do deklaracji tej należy dołączyć załącznik VAT-IM/A (informację o dokonanym imporcie). Deklarację tę składasz administracji skarbowej w terminie do 16. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów, nie później jednak niż przed złożeniem deklaracji podatkowej. Jeżeli towary powinny być przedstawione lub udostępnione do kontroli tylko w jednym urzędzie celno-skarbowym, możesz złożyć deklarację importową zbiorczą za okres miesięczny. Podatek VAT zapłacony na podstawie deklaracji importowej odliczysz (poprzez deklarację VAT) w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym (lub za jeden z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych). W terminie, w którym należy złożyć deklarację importową, musisz również zapłacić podatek VAT wykazany w tej deklaracji.
Odrębną grupę przedsiębiorców-importerów stanowią tzw. upoważnieni przedsiębiorcy (AEO), tj. tacy którym jako podmiotom uprzywilejowanym, przysługuje szereg udogodnień przy dokonywaniu obrotu towarowego. Status AEO przyznany w jednym państwie członkowskim Unii Europejskiej jest uznawany w całej Wspólnocie. Świadectwo AEO jest gwarancją przestrzegania przez przedsiębiorcę przepisów prawa wspólnotowego przy dokonywaniu międzynarodowych transakcji. Przedsiębiorcy posiadający taki status mogą rozliczać podatek VAT od importu towarów, na identycznych zasadach jak przedsiębiorcy stosujący procedurę uproszczoną, tj. w deklaracji VAT-7 składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów.
Dokumenty uprawniające do odliczenia VAT
Zapłacony podatek VAT z tytułu importu towarów możesz następnie odliczyć w deklaracji VAT-7 co do zasady składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym od importu towarów lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych. Od sposobu rozliczenia zależeć będzie jakiego rodzaju dokumenty będą ciebie uprawniały do odliczenia podatku VAT. Tak więc podstawę do odliczenia VAT naliczonego stanowią:
- dokument celny – w przypadku wykazywania VAT należnego w zgłoszeniu celnym i wpłacania go do urzędu celno-skarbowego
- deklaracja importowa – w przypadku rozliczania VAT należnego od importu towarów w deklaracji importowej
- deklaracja VAT-7 – w przypadku rozliczania VAT należnego z tytułu importu towarów w deklaracji VAT-7
- decyzja naczelnika urzędu skarbowego w przypadku, gdy organ celno-skarbowy stwierdzi nieprawidłową kwotę należnego podatku VAT w składanych przez przedsiębiorcę dokumentach i samodzielnie w drodze decyzji określi kwotę podatku,
- dokonanie wpisu do rejestru – w przypadku stosowania w imporcie procedury uproszczonej polegającej na wpisie do rejestru zgodnie z przepisami celnymi.
Dokumenty musisz bezwzględnie zarchiwizować dla potrzeb ewentualnej kontroli.
Zobacz poradnik: