Kiedy długi ulegają przedawnieniu

Prawidłowe zarządzanie należnościami pozwala nie tylko zidentyfikować zaległości w płatnościach, ale także kontrolować, czy nie zbliża się termin ich przedawnienia. Działania związane z windykacją i ewentualnym wniesieniem powództwa powinieneś podjąć odpowiednio wcześnie, dzięki czemu unikniesz sytuacji, w której twoje roszczenia ulegną przedawnieniu. Powinieneś mieć też świadomość, że niektórzy dłużnicy mogą świadomie przeciągać proces spłaty należności, czekając na ich przedawnienie.

Terminy przedawnienia

Zgodnie z Kodeksem cywilnym, jeżeli inne przepisy nie stanowią inaczej, termin przedawnienia wynosi 6 lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe (np. odsetki, raty) oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi 3 lata.

Od zasady w Kodeksie cywilnym są liczne wyjątki.

• Z upływem dwóch lat przedawniają się roszczenia m.in. z tytułu sprzedaży dokonanej zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy, roszczenia rzemieślników z takiego tytułu oraz roszczenia prowadzących gospodarstwa rolne z tytułu sprzedaży płodów rolnych i leśnych.
• Z upływem dwóch lat przedawniają się również roszczenia o wynagrodzenie za spełnione czynności i o zwrot poniesionych wydatków przysługujące osobom, które stale lub w zakresie działalności przedsiębiorstwa trudnią się czynnościami danego rodzaju; to samo dotyczy roszczeń z tytułu zaliczek udzielonych tym osobom.
• Po dwóch latach przedawnieniu ulegają roszczenia z tytułu utrzymania, pielęgnowania, wychowania lub nauki, jeżeli przysługują osobom trudniącym się zawodowo takimi czynnościami albo osobom utrzymującym zakłady na ten cel przeznaczone.
• W przypadku umów o świadczenia usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, termin przedawnienia, również będzie wynosił dwa lata.
• Z upływem dwóch lat przedawniają się także roszczenia wynikające z umowy o dzieło. Termin liczy się od dnia oddania dzieła, a jeżeli dzieło nie zostało oddane – od dnia, w którym zgodnie z treścią umowy miało być oddane.
• Po roku przedawniają np. roszczenia z umowy przewozu osób, rzeczy a także z tytułu umowy przedwstępnej.

Przerwanie biegu przedawnienia

Koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.

Bieg przedawnienia, poza pewnymi wyjątkami, rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie.

Pamiętaj, że w określonych sytuacjach można przerwać bieg przedawnienia. Ma to miejsce w przypadku, gdy np. dłużnik uznał na piśmie swoje zobowiązania. Bieg przedawnienia zostaje przerwany także wtedy, gdy sprawa zostaje skierowana do sądu.

Innym sposobem na przerwanie biegu jest także pojęcie mediacji z dłużnikiem. Ponadto, zgodnie z Kodeksem cywilnym, bieg przedawnienia nie rozpoczyna się (a jeśli już trwa, to ulega zawieszeniu) w przypadku takich roszczeń, gdzie uprawniony nie może ich dochodzić  przed  sądem  lub  innym  organem z powodu siły wyższej.

Zgodnie z Kodeksem cywilnym, roszczenie  stwierdzone  prawomocnym  orzeczeniem  sądu  lub innego  organu, orzeczeniem sądu polubownego, ugodą zawartą przed sądem albo przed sądem polubownym, ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd, przedawnia się po upływie 10 lat.