Ocena ryzyka zawodowego

Ogólne zasady zapobiegania wypadkom i chorobom związanym z pracą

Pracodawca jest zobowiązany ocenić i udokumentować ryzyko zawodowe związane z wykonywaną pracą oraz stosować niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające to ryzyko. Do jego obowiązków należy także informowanie pracowników o ryzyku zawodowym, z którym wiąże się wykonywana praca, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.

Pracodawca realizuje obowiązek zapewnienia pracownikom bezpieczeństwa i higieny pracy, w szczególności przez zapobieganie zagrożeniom związanym z wykonywaną pracą, właściwą organizację pracy, stosowanie koniecznych środków profilaktycznych oraz informowanie i szkolenie pracowników.

Najważniejsze zadania pracodawcy w zakresie zapobiegania wypadkom i chorobom związanym z pracą, które muszą być obowiązkowo realizowane, to:

• zapobieganie zagrożeniom
• ocena ryzyka zagrożeń, których nie da się wykluczyć
• likwidowanie zagrożeń u źródeł

• dostosowanie warunków i procesów pracy do możliwości pracownika, w szczególności przez:

  • odpowiednie projektowanie i organizowanie stanowisk pracy
  • dobór maszyn i urządzeń technicznych oraz narzędzi pracy
  • dobór metod produkcji i pracy – z uwzględnieniem zmniejszenia uciążliwości pracy
• ograniczenie pracy monotonnej i pracy w ustalonym z góry tempie
• ograniczenie negatywnego wpływu pracy monotonnej na zdrowie pracowników
• stosowanie nowych rozwiązań technicznych
• zastępowanie niebezpiecznych procesów technologicznych, urządzeń, substancji i innych materiałów bezpiecznymi lub mniej niebezpiecznymi
• nadawanie priorytetu środkom ochrony zbiorowej przed środkami ochrony indywidualnej
• instruowanie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Elementy oceny ryzyka zawodowego i cele profilaktyki

Pracodawca ocenia ryzyko zawodowe występujące przy pracy, w szczególności przy doborze:

• wyposażenia stanowisk i miejsc pracy
• stosowanych substancji i preparatów chemicznych
• stosowanych substancji biologicznych, rakotwórczych, mutagennych
• sposobu organizacji i wykonywania pracy
• innych czynników środowiska pracy.

Środki profilaktyczne, metody i organizacja pracy stosowane w następstwie oceny ryzyka zawodowego powinny:

• zapewnić zwiększenie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników
• być zintegrowane z działalnością prowadzoną przez pracodawcę na wszystkich poziomach struktury organizacyjnej zakładu pracy.

Dokumentacja oceny ryzyka i profilaktyki

Pracodawca prowadzi dokumentację oceny ryzyka zawodowego oraz zastosowanych środków profilaktycznych.

Dokument potwierdzający dokonanie oceny ryzyka zawodowego powinien uwzględniać w szczególności:

• opis ocenianego stanowiska pracy, w tym wyszczególnienie:

  • stosowanych maszyn, narzędzi i materiałów
  • wykonywanych zadań
  • niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych czynników środowiska pracy występujących na stanowisku
  • stosowanych środków ochrony zbiorowej i indywidualnej
  • osób pracujących na tym stanowisku
• wyniki przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego dla każdego z czynników środowiska pracy oraz niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko
• datę przeprowadzonej oceny oraz dane osób dokonujących oceny.

Ważne! Potwierdzenie poinformowania pracownika o ryzyku zawodowym powinno zostać włożone do części B akt osobowych.