Serwis informacyjno-usługowy dla przedsiębiorcy

W jakiej formie można prowadzić działalność gospodarczą. Firma jednoosobowa a spółki.

W Polsce istnieje kilka form działalności gospodarczej. Różnice między nimi dotyczą zarówno spraw formalnych, takich jak miejsce rejestracji, jak i spraw finansowych - na przykład wymaganego do założenia firmy kapitału czy sposobu reprezentacji. Przeczytaj, jakie są najważniejsze różnice pomiędzy formami prowadzenia działalności.

W jakiej formie możesz prowadzić działalność w Polsce

Jeśli chcesz założyć firmę, masz do wyboru kilka jej rodzajów (form prawnych):

  • jednoosobowa działalność gospodarcza
  • spółka cywilna
  • spółki kapitałowe: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna
  • spółki osobowe: spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna.

Przeczytaj więcej o:

Pamiętaj, że spółce cywilnej nie przysługuje status przedsiębiorcy. Przedsiębiorcami są wyłącznie wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Obywatele Unii Europejskiej, którzy chcą wykonywać w Polsce działalność gospodarczą mogą:

  • założyć w Polsce własną firmę
  • świadczyć transgranicznie usługi
  • założyć w Polsce oddział przedsiębiorcy zagranicznego, jeśli prowadzą już firmę w którymś z państw członkowskich Unii Europejskiej.

Obywatele państw, które nie należą do Unii Europejskiej, mogą:

  • założyć w Polsce działalność po spełnieniu dodatkowych warunków
  • założyć w Polsce oddział przedsiębiorcy zagranicznego, jeżeli ratyfikowane umowy międzynarodowe podpisane z Polską nie wykluczają takiej możliwości.

Przeczytaj, w jakiej formie działalność w Polsce może prowadzić cudzoziemiec.

Co trzeba wziąć pod uwagę, wybierając formę działalności

Wybór formy działalności to ważna decyzja. Pomiędzy jednoosobową działalnością i spółkami handlowymi jest wiele różnic, które dotyczą przede wszystkim:

  • tego, czy będziesz prowadzić działalność samodzielnie, czy ze wspólnikami
  • odpowiedzialności za zobowiązania
  • opodatkowania i rodzaju księgowości
  • minimalnego kapitału potrzebnego do założenia firmy
  • formy reprezentacji, czyli tego, kto może reprezentować firmę na przykład w sprawach urzędowych
  • miejsca, w którym rejestrujesz firmę i załatwiasz sprawy z nią związane.

Kto może założyć firmę

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Wyłącznie jedna osoba fizyczna.

Spółka cywilna

Minimum dwóch wspólników: osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne mające zdolność prawną.

Spółka jawna

Minimum dwóch wspólników: osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne mające zdolność prawną.

Spółka partnerska

Minimum dwie osoby fizyczne uprawnione do wykonywania wolnych zawodów (partnerzy).

Spółka komandytowa

Dwóch lub więcej wspólników: osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, w tym co najmniej jeden komplementariusz (odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki) i jeden komandytariusz (odpowiada za zobowiązania spółki do wysokości sumy komandytowej.

Spółka komandytowo-akcyjna

Dwóch lub więcej wspólników: osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne mające zdolność prawną, w tym jeden komplementariusz (odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki) i jeden akcjonariusz (nie odpowiada za zobowiązania spółki).

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Minimum jeden założyciel (osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna mająca zdolność prawną).

Założycielem nie może być wyłącznie jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Prosta spółka akcyjna

Dwóch lub więcej wspólników: osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna mająca zdolność prawną.

Prosta spółka akcyjna nie może być założona przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Spółka akcyjna

Minimum jeden założyciel: osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej. Założycielem nie może być wyłącznie jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Jak wybrać nazwę firmy

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Nazwa musi zawierać imię i nazwisko właściciela firmy. Dodatkowo w nazwie może się znaleźć treść informująca o profilu działalności.

Spółka cywilna

Brak bezpośrednich regulacji. Co do zasady, jeżeli spółka wystawia faktury stwierdzające dokonanie sprzedaży, powinna zawierać imiona i nazwiska, nazwę bądź skróconą nazwę firmy i adresy wspólników wraz z oznaczeniem „spółka cywilna” lub „s.c.”.

Spółka jawna

Nazwa powinna zawierać nazwisko albo pełną nazwę firmy przynajmniej jednego wspólnika, a także oznaczenie „spółka jawna” lub „sp. j.”.

Spółka partnerska

Nazwa powinna zawierać: • nazwisko przynajmniej jednego partnera oraz zwrot „i partner” – jeśli spółkę tworzy dwóch wspólników – albo „i partnerzy” – jeśli spółkę tworzy więcej niż dwóch wspólników – albo „spółka partnerska” lub skrót „sp. p.” – jeśli nazwa spółki zawiera wyliczenie nazwisk wszystkich partnerów • wskazanie wolnego zawodu wykonywanego w spółce. Gdy w spółce wykonywanych jest kilka wolnych zawodów, to należy je wszystkie oznaczyć w nazwie firmy.

Spółka komandytowa

Nazwa powinna zawierać nazwisko albo pełną nazwę firmy przynajmniej jednego komplementariusza, a także oznaczenie „spółka komandytowa” lub „sp. k.”. Nazwa nie może zawierać nazwiska ani firmy komandytariusza.

Spółka komandytowo-akcyjna

Nazwa powinna zawierać nazwisko albo pełną nazwę firmy przynajmniej jednego komplementariusza, a także oznaczenie „spółka komandytowo-akcyjna” lub „S.K.A.”. Nazwa nie może zawierać nazwiska ani firmy akcjonariusza.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Nazwa może być obrana dowolnie, ale musi zawierać określenie „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” lub „spółka z o.o.” lub „sp. z o.o.”.

Prosta spółka akcyjna

Nazwa może być obrana dowolnie, powinna jednak zawierać dodatkowe oznaczenie „prosta spółka akcyjna” lub „P.S.A”.

Spółka akcyjna

Nazwa może być obrana dowolnie, ale musi zawierać określenie „spółka akcyjna” lub „S.A.”.

Przeczytaj, jak nazwać firmę.

Czy potrzebna jest umowa lub statutu

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Nie. Podstawą działania jest rejestracja w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG).

Spółka cywilna

Tak. Umowa w formie pisemnej.

Spółka jawna

Tak. Umowa musi być zawarta:

  • w formie pisemnej pod rygorem nieważności
  • w formie aktu notarialnego: jeśli wkładem wspólnika jest nieruchomość
  • z podpisami notarialnie poświadczonymi: jeśli wkładem wspólnika jest przedsiębiorstwo
  • przez internet w systemie S24 – jeśli wnoszone są wkłady wyłącznie w formie pieniężnej.

Spółka partnerska

Tak. Umowa musi być zawarta:

  • w formie pisemnej pod rygorem nieważności
  • w formie aktu notarialnego: jeśli wkładem wspólnika jest nieruchomość
  • z podpisami notarialnie poświadczonymi: jeśli wkładem wspólnika jest przedsiębiorstwo.

Spółka komandytowa

Tak. Umowa może być zawarta:

  • w formie aktu notarialnego
  • przez internet w systemie S24 – jeśli wnoszone są wkłady wyłącznie w formie pieniężnej.

Spółka komandytowo-akcyjna

Tak. Statut w formie aktu notarialnego.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Tak. Umowa może być zawarta:

  • w formie aktu notarialnego (w przypadku założenia spółki przez jedną osobę jest to akt założycielski)
  • przez internet w systemie S24 – jeśli wnoszone są wkłady wyłącznie w formie pieniężnej.

Prosta spółka akcyjna

Tak. Umowa może być zawarta:

  • w formie aktu notarialnego (w przypadku założenia spółki przez jedną osobę jest to akt założycielski)
  • przez internet w systemie S24 – jeśli wnoszone są wkłady wyłącznie w formie pieniężnej.

Spółka akcyjna

Tak. Statut w formie aktu notarialnego.

Gdzie zarejestruję firmę

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG).

Przeczytaj, jak założyć firmę jednoosobową online.

Spółka cywilna

Rejestr REGON. Każdy ze wspólników rejestruje się w CEIDG. Przeczytaj, jak uzyskać numer REGON dla spółki cywilnej.

Spółka jawna

Krajowy Rejestr Sądowy (KRS).

Możliwa rejestracja online w systemie S24. Przeczytaj, jak założyć spółkę jawną.

Spółka partnerska

Krajowy Rejestr Sądowy (KRS).

Przeczytaj, jak założyć spółkę partnerską.

Spółka komandytowa

Krajowy Rejestr Sądowy (KRS)

Przeczytaj, jak założyć spółkę komandytową.

Spółka komandytowo- akcyjna

Krajowy Rejestr Sądowy (KRS).

Przeczytaj, jak założyć spółkę komandytowo-akcyjną.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Krajowy Rejestr Sądowy (KRS).

Przeczytaj, jak założyć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Prosta spółka akcyjna

Krajowy Rejestr Sądowy (KRS).

Przeczytaj, jak założyć PSA

Spółka akcyjna

Krajowy Rejestr Sądowy (KRS).

Przeczytaj, jak założyć spółkę akcyjną

Czy firma jest samodzielnym podmiotem w obrocie gospodarczym

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Nie. Firma nie jest podmiotem praw i obowiązków i nie dokonuje we własnym imieniu czynności prawnych. Tę rolę pełni osoba fizyczna, wykonująca działalność gospodarczą (właściciel firmy).

Spółka cywilna

Nie. W obrocie gospodarczym spółka cywilna nie występuje jako osobny podmiot od jej wspólników. Nie jest podmiotem praw i obowiązków i nie dokonuje we własnym imieniu czynności prawnych. Tę rolę pełnią w spółce cywilnej wspólnicy.

Spółka jawna

Tak. Spółka jest odrębnym uczestnikiem obrotu od jej wspólników. Może nabywać prawa (w tym własność), zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywaną. Nie posiada osobowości prawnej.

Spółka partnerska

Tak. Spółka jest odrębnym uczestnikiem obrotu od jej wspólników. Może nabywać prawa (w tym własność), zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywaną. Nie posiada osobowości prawnej.

Spółka komandytowa

Tak. Spółka jest odrębnym uczestnikiem obrotu od jej wspólników. Może nabywać prawa (w tym własność), zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywaną. Nie posiada osobowości prawnej.

Spółka komandytowo-akcyjna

Tak. Spółka jest odrębnym uczestnikiem obrotu od jej wspólników. Może nabywać prawa (w tym własność), zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywaną. Nie posiada osobowości prawnej.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Tak. Spółka posiada osobowość prawną, jest pełnoprawnym podmiotem praw i obowiązków niezależnym od jej wspólników. Może dokonywać we własnym imieniu wszystkie czynności prawne, zarówno sądowe, jak i pozasądowe.

Prosta spółka akcyjna

Tak. Spółka posiada osobowość prawną, jest pełnoprawnym podmiotem praw i obowiązków niezależnym od jej wspólników. Może dokonywać we własnym imieniu wszystkie czynności prawne, zarówno sądowe, jak i pozasądowe.

Spółka akcyjna

Tak. Spółka posiada osobowość prawną, jest pełnoprawnym podmiotem praw i obowiązków niezależnym od jej wspólników. Może dokonywać we własnym imieniu wszystkie czynności prawne, zarówno sądowe, jak i pozasądowe.

Czy muszę wnieść minimalny wkład finansowy

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Nie.

Spółka cywilna

Nie, Wspólnicy muszą wnieść wkłady, które mogą polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług.

Spółka jawna

Spółka partnerska

Spółka komandytowa

Nie. Spółka jest odrębnym od wspólników bytem prawnym i, żeby rozpocząć działalność, powinna dysponować określonym w umowie majątkiem. Majątek powstaje w wyniku wniesienia wkładów przez wspólników. Wkłady mogą być pieniężne, niepieniężne albo polegać na świadczeniu usług na rzecz spółki. Dzięki wniesionym wkładom wspólnicy otrzymują udziały (określone prawa) w spółce.

Spółka komandytowo- akcyjna

Tak. Minimalna wysokość kapitału zakładowego wynosi 50 000 zł. Kapitał zakładowy może być pokryty wkładami pieniężnymi lub niepieniężnymi.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Tak. Minimalna wysokość kapitału zakładowego wynosi 5 000 zł. Wkłady na kapitał zakładowy wnoszą wszyscy wspólnicy i mogą być one pieniężne lub niepieniężne.

Prosta spółka akcyjna

Tak. Minimalna wysokość kapitału zakładowego wynosi 1 zł. Wkłady na pokrycie kapitału zakładowego mogą być pieniężne lub niepieniężne.

Spółka akcyjna

Tak. Minimalna wysokość kapitału zakładowego wynosi 100 000 zł. Wkłady na pokrycie kapitału zakładowego mogą być pieniężne lub niepieniężne.

Czy w firmie muszą być oficjalne organy

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Nie.

Spółka cywilna

Nie.

Spółka jawna

Nie.

Spółka partnerska

Nie, choć można powołać zarząd.

Spółka komandytowa

Nie.

Spółka komandytowo- akcyjna

Tak:

  • walne zgromadzenie
  • rada nadzorcza (jeśli w spółce jest więcej niż 25 akcjonariuszy).

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Tak:

  • zgromadzenie wspólników
  • zarząd
  • rada nadzorcza i/lub komisja rewizyjna albo oba te organy w przypadku spółek, w których kapitał zakładowy przewyższa kwotę 500 tys. zł, a wspólników jest więcej niż 25.

Prosta spółka akcyjna

Tak:

  • zarząd
  • rada nadzorcza lub rada dyrektorów łącząca funkcje zarządu i rady nadzorczej
  • walne zgromadzenie.

Spółka akcyjna

Tak:

  • walne zgromadzenie akcjonariuszy
  • zarząd
  • rada nadzorcza.

Kto reprezentuje firmę

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Wszelkie czynności faktyczne i prawne podejmuje osoba wykonującą działalność.

Spółka cywilna

Prawo reprezentowania spółki ma każdy wspólnik. Nie ma znaczenia, czy jest nim osoba fizyczna czy też osoba prawna. Szczegółowy sposób reprezentacji można określić w umowie spółki.

Spółka jawna

Co do zasady prawo reprezentowania spółki ma każdy wspólnik. Nie ma znaczenia, czy wspólnikiem jest osoba fizyczna czy też osoba prawna. Szczegółowy sposób reprezentacji można określić w umowie spółki.

Spółka partnerska

Co do zasady prawo reprezentowania spółki ma każdy z partnerów. Umowa spółki może przewidywać inny sposób reprezentacji, przez partnera łącznie z innym partnerem lub prokurentem. Spółka partnerska może powołać zarząd, który będzie reprezentował spółkę i prowadził jej sprawy. Do zarządu mogą być powołani wspólnicy lub osoby spoza ich grona.

Spółka komandytowa

Każdy wspólnik będący komplementariuszem może samodzielnie reprezentować spółkę. Wspólnik będący komandytariuszem może reprezentować spółkę tylko jako jej pełnomocnik.

Spółka komandytowo- akcyjna

Każdy wspólnik będący komplementariuszem może samodzielnie reprezentować spółkę. Akcjonariusz może reprezentować spółkę tylko jako jej pełnomocnik.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Spółkę reprezentuje zarząd. Jeśli zarząd jest wieloosobowy, do skutecznej reprezentacji konieczne jest współdziałanie dwóch członków zarządu lub członka zarządu i prokurenta (umowa spółki może inaczej określić sposób reprezentacji). Zarząd może również ustanowić pełnomocnika do załatwienia określonych spraw.

Prosta spółka akcyjna

Spółkę reprezentuje zarząd lub rada dyrektorów. Jeżeli zarząd spółki jest wieloosobowy, wszyscy jego członkowie będą obowiązani i jednocześnie uprawnieni do wspólnego prowadzenia spraw PSA (umowa spółki lub regulamin zarządu może inaczej określić sposób reprezentacji).

Spółka akcyjna

Spółkę reprezentuje zarząd, który składa się z jednego lub większej liczby członków. Jeśli zarząd jest wieloosobowy, sposób reprezentacji określa statut spółki. Jeśli statut tego nie określa, do skutecznej reprezentacji konieczne jest współdziałanie dwóch członków zarządu lub członka zarządu i prokurenta. Zarząd może również ustanowić pełnomocnika do złożenia oświadczenia w imieniu spółki w określonej sprawie.

Kto może podejmować decyzje dotyczące działania firmy

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Osoba fizyczna wykonująca działalność (właściciel firmy).

Spółka cywilna

Prawo prowadzenia spraw spółki przysługuje każdemu ze wspólników. Umowa spółki może odmiennie regulować prowadzenie spraw spółki (wskazani wspólnicy mogą być pozbawieni tego prawa lub ich prawo może zostać ograniczone)

Spółka jawna

Każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki. Nie ma znaczenia, czy jest nim osoba fizyczna czy osoba prawna. Krąg podmiotów uprawnionych do prowadzenia spraw spółki może być ukształtowany inaczej w umowie spółki.

Spółka partnerska

Co do zasady prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki ma każdy partner. Prowadzenie spraw spółki może zostać powierzone jednemu lub kilku wspólnikom – na podstawie umowy spółki lub późniejszej uchwały wspólników. Spółka partnerska może powołać zarząd, który będzie reprezentował spółkę i prowadził jej sprawy. Do zarządu mogą być powołani wspólnicy lub osoby spoza ich grona. Powołanie zarządu wyłącza uprawnienia wspólników w tym zakresie.

Spółka komandytowa

Co do zasady prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki należy do każdego komplementariusza, zaś komandytariusz jest pozbawiony tego prawa i obowiązku. Zasada ta może być odmiennie uregulowana w umowie spółki.

Spółka komandytowo- akcyjna

Co do zasady prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki należy do każdego komplementariusza, zaś akcjonariusz jest pozbawiony tego prawa. Statut może odmiennie regulować zasady prowadzenia spraw.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki należy do każdego członka zarządu. Jeżeli zarząd jest wieloosobowy zasady prowadzenia spraw spółki może szczegółowo określać umowa spółki. W przypadku braku postanowień umownych w tym zakresie każdy członek zarządu może bez uprzedniej uchwały zarządu prowadzić sprawy nieprzekraczające zwykłych czynności spółki. Gdyby jednak którykolwiek z pozostałych członków zarządu sprzeciwił się jej prowadzeniu, wymagana jest uchwała całego zarządu.

Prosta spółka akcyjna

Prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki należy do zarządu lub rady dyrektorów.

Spółka akcyjna

Prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki przysługuje zarządowi, o ile statut nie zastrzega inaczej.

Kto jest odpowiedzialny za zobowiązania firmy

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Osoba fizyczna wykonująca działalność.

Spółka cywilna

Wspólnicy spółki.

Spółka jawna

Spółka i wspólnicy.

Spółka partnerska

Spółka i partnerzy. Partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania, które pozostają w związku z wykonywaniem wolnego zawodu przez innego partnera w tej spółce.

Spółka komandytowa

Spółka i wspólnicy.

Spółka komandytowo- akcyjna

Spółka i komplementariusze.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Spółka. W określonych sytuacjach odpowiedzialność może ponosić zarząd.

Prosta spółka akcyjna

Spółka.

Spółka akcyjna

Spółka.

Czy muszę pokryć zobowiązania firmy z majątku prywatnego

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Tak – występuje nieograniczona odpowiedzialność właściciela za zobowiązania firmy całym majątkiem, a więc zarówno powstałym w wyniku prowadzenia firmy, jak i jego majątkiem osobistym.

Spółka cywilna

Tak – występuje solidarna i nieograniczona odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki. Obejmuje zarówno majątek powstały w wyniku prowadzenia firmy, jak i majątki osobiste wspólników. W przypadku spłaty długu przez jednego ze wspólników, pozostali są zwolnieni z odpowiedzialności.

Spółka jawna

Tak – występuje solidarna odpowiedzialność spółki i wspólników. Jeśli więc majątek spółki nie wystarcza na spłatę zobowiązań, odpowiedzialność za zobowiązania spoczywa na wspólnikach, którzy wówczas odpowiadają całym swoim majątkiem bez ograniczenia.

Spółka partnerska

Tak – występuje solidarna odpowiedzialność spółki i partnerów za zobowiązania spółki. Jeśli więc majątek spółki nie wystarcza na spłatę zobowiązań, odpowiedzialność za zobowiązania spoczywa na partnerach, którzy wówczas odpowiadają całym swoim majątkiem bez ograniczenia. Odpowiedzialność partnera jest wyłączona w przypadku:

  • zobowiązań, które powstały w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce
  • zobowiązań spowodowanych przez pracowników i współpracowników spółki, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki.

Spółka komandytowa

Tak – występuje solidarna odpowiedzialność spółki i wspólników. Jeśli majątek spółki nie wystarcza na spłatę zobowiązań, odpowiedzialność za zobowiązania spoczywa na wspólnikach. Odpowiedzialność wspólników jest uzależniona od statusu, jaki posiadają:

  • komplementariusz odpowiada całym swoim majątkiem bez ograniczenia
  • komandytariusz odpowiada do wysokości sumy komandytowej.

Spółka komandytowo-akcyjna

Tak – w zależności od statusu wspólnika. Solidarna odpowiedzialność spółki i wspólników o statusie komplementariusza. Jeśli majątek spółki nie wystarcza na spłatę zobowiązań, odpowiedzialność za zobowiązania spoczywa na wspólnikach – komplementariuszach. Akcjonariusz co do zasady nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Jednak w przypadku zaciągnięcia przez spółkę zobowiązania przekraczającego jej majątek, wkład wniesiony przez akcjonariusza zostanie przeznaczony na spłatę powstałego zadłużenia.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Nie – występuje nieograniczona odpowiedzialność spółki za jej zobowiązania. Jeśli majątek spółki nie wystarcza na spłatę jej zobowiązań, odpowiedzialność ponoszą członkowie zarządu, całym swoim majątkiem. Odpowiedzialność zarządu może zostać ograniczona w określonych przypadkach.

Prosta spółka akcyjna

Nie – występuje nieograniczona odpowiedzialność spółki za jej zobowiązania.

Spółka akcyjna

Nie – występuje nieograniczona odpowiedzialność spółki za jej zobowiązania.

Jaki podatek dochodowy (PIT/ CIT) będę płacić

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Przedsiębiorca może wybrać:

  • opodatkowanie na zasadach ogólnych: według skali podatkowej 12% lub 32% albo podatkiem liniowym 19%
  • opodatkowanie w formach zryczałtowanych: ryczałt od przychodów ewidencjonowanych albo kartę podatkową (pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów).

Spółka cywilna

Spółka nie jest podatnikiem podatku dochodowego, podatek płacą wspólnicy. Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT) podlegają dochody każdego ze wspólników proporcjonalnie do ich udziału w spółce.

Spółka jawna

Co do zasady spółka nie jest podatnikiem podatku dochodowego, podatek płacą wspólnicy. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy wspólnikami spółki nie są wyłącznie osoby fizyczne, a spółka nie złoży informacji o podatnikach podatku dochodowego od osób prawnych oraz o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych, posiadających prawa do udziału w zysku tej spółki.

Spółka partnerska

Spółka nie jest podatnikiem podatku dochodowego, podatek płacą partnerzy. Partnerzy mają do wyboru dwie formy opodatkowania: opodatkowanie na zasadach ogólnych: według skali podatkowej 12% lub 32% albo podatkiem liniowym 19%.

Spółka komandytowa

Spółka komandytowo-akcyjna

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Prosta spółka akcyjna

Spółka akcyjna

Spółka opodatkowana jest podatkiem dochodowym od osób prawnych Stawki podatku dochodowego od osób prawnych to:

  • 19% – stawka podstawowa
  • 9% – obniżona stawka dla małych podatników (czyli takich, których wartość przychodu ze sprzedaży wraz z kwotą VAT nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym równowartości 1.200.000 euro oraz podatników rozpoczynających działalność – w roku podatkowym, w którym rozpoczęli działalność.

W rzeczywistości dochodzi do podwójnego opodatkowania:

  • przychód wypracowany przez spółkę opodatkowany jest na poziomie spółki
  • przy wypłacie dywidendy wspólnikom dochodzi do ponownego opodatkowania, tym razem na poziomie wspólników. Wypłata wspólnikom dywidendy opodatkowana jest zasadniczo zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 19% (PIT/CIT – w zależności od tego, czy wspólnik jest odpowiednio osobą fizyczną lub osobą prawną).

Przeczytaj, jak wybrać optymalna formę opodatkowania.

Jaką księgowość muszę prowadzić

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Przedsiębiorca może prowadzić księgowość w formie księgi przychodów i rozchodów (księgowość uproszczona), dopóki nie przekroczy ustawowego limitu przychodów w wysokości 2 mln euro. Jeśli przekroczy ten limit, musi przejść na pełną księgowość, czyli rozpocząć prowadzenie ksiąg rachunkowych.

Spółka cywilna

Przedsiębiorca może prowadzić księgowość w formie księgi przychodów i rozchodów (księgowość uproszczona), dopóki nie przekroczy ustawowego limitu przychodów w wysokości 2 mln euro. Jeśli przekroczy ten limit, musi przejść na pełną księgowość, czyli rozpocząć prowadzenie ksiąg rachunkowych.

Spółka jawna

Przedsiębiorca może prowadzić księgowość w formie księgi przychodów i rozchodów (księgowość uproszczona), dopóki nie przekroczy ustawowego limitu przychodów w wysokości 2 mln euro. Jeśli przekroczy ten limit, musi przejść na pełną księgowość, czyli rozpocząć prowadzenie ksiąg rachunkowych.

Spółka partnerska

Przedsiębiorca może prowadzić księgowość w formie księgi przychodów i rozchodów (księgowość uproszczona), dopóki nie przekroczy ustawowego limitu przychodów w wysokości 2 mln euro. Jeśli przekroczy ten limit, musi przejść na pełną księgowość, czyli rozpocząć prowadzenie ksiąg rachunkowych.

Spółka komandytowa

Spółka jest zobowiązana prowadzić pełną księgowość, czyli musi prowadzić księgi rachunkowe. Dodatkowo w jej ramach konieczne jest sporządzanie sprawozdań finansowych oraz sprawdzanie stanu aktywów i pasywów przedsiębiorstwa.

Spółka komandytowo-akcyjna

Spółka jest zobowiązana prowadzić pełną księgowość, czyli musi prowadzić księgi rachunkowe. Dodatkowo w jej ramach konieczne jest sporządzanie sprawozdań finansowych oraz sprawdzanie stanu aktywów i pasywów przedsiębiorstwa.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Spółka jest zobowiązana prowadzić pełną księgowość, czyli musi prowadzić księgi rachunkowe. Dodatkowo w jej ramach konieczne jest sporządzanie sprawozdań finansowych oraz sprawdzanie stanu aktywów i pasywów przedsiębiorstwa.

Prosta spółka akcyjna

Spółka jest zobowiązana prowadzić pełną księgowość, czyli musi prowadzić księgi rachunkowe. Dodatkowo w jej ramach konieczne jest sporządzanie sprawozdań finansowych oraz sprawdzanie stanu aktywów i pasywów przedsiębiorstwa.

Spółka akcyjna

Spółka jest zobowiązana prowadzić pełną księgowość, czyli musi prowadzić księgi rachunkowe. Dodatkowo w jej ramach konieczne jest sporządzanie sprawozdań finansowych oraz sprawdzanie stanu aktywów i pasywów przedsiębiorstwa.

Przeczytaj więcej o księgowości i ewidencjach w firmie.

Czy będę płacić składki do ZUS

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą pełni funkcję płatnika składek: płaci składki za siebie i za pracownika.

Spółka cywilna

Spółka jawna

Spółka partnerska

Spółka komandytowa

Spółka pełni funkcję płatnika składek jedynie za osoby świadczące w niej pracę na podstawie umowy o pracę bądź umowy-zlecenia. Każdy wspólnik jest traktowany przez ZUS jak przedsiębiorca. Oznacza to, że musi co miesiąc odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne od podstawy wymiaru podawanej co roku przez ZUS. Dobrowolne jest natomiast opłacanie składek na ubezpieczenie chorobowe, które uprawnia do zasiłku w trakcie zwolnienia lekarskiego.

Spółka komandytowo-akcyjna

Spółka pełni funkcję płatnika składek jedynie za osoby świadczące w niej pracę na podstawie umowy o pracę bądź umowy-zlecenia. Wspólnik, który jest w takiej spółce komplementariuszem, i wspólnik będący akcjonariuszem nie podlegają z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym. Wspólnicy spółki komandytowo-akcyjnej mogą jednak przystąpić do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych oraz samodzielnie opłacać za siebie składki na te ubezpieczenia.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Spółka pełni funkcję płatnika składek jedynie za osoby świadczące w niej pracę na podstawie umowy o pracę bądź umowy-zlecenia. Płatnikiem składek z tytułu pozostawania wspólnikiem spółki jednoosobowej jest wspólnik. W przypadku, gdy spółkę tworzy co najmniej dwóch wspólników, wspólnik nie jest objęty obowiązkiem uiszczania składki ZUS.

Prosta spółka akcyjna

Spółka pełni funkcję płatnika składek jedynie za osoby świadczące w niej pracę na podstawie umowy o pracę bądź umowy-zlecenia. Przy czym akcjonariusz nie ma obowiązku płacenia składek ZUS niezależnie od tego, czy spółkę będzie tworzył jeden akcjonariusz lub więcej, każdy z nich będzie zwolniony z obowiązku płatności składek na ubezpieczenie społeczne (akcjonariusz będzie zobowiązany uiścić składki ZUS w przypadku, gdy jako wkład do spółki wniesie świadczenie pracy lub usług).

Spółka akcyjna

Spółka pełni funkcję płatnika składek jedynie za osoby świadczące w niej pracę na podstawie umowy o pracę bądź umowy-zlecenia.

Przeczytaj, jakie składki ZUS płaci przedsiębiorca.

Czy mogę zawiesić działalność firmy

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Tak. Jednoosobowa działalność gospodarcza może być zawieszona tylko wtedy, kiedy przedsiębiorca nie zatrudnia pracowników. Okres zawieszenia: minimum 30 dni (jeśli obejmuje miesiąc luty, to odpowiednio 28 lub 29 dni). Przeczytaj, jak zgłosić zawieszenie w CEIDG.

Spółka cywilna

Tak. W przypadku wykonywania działalności gospodarczej w spółce cywilnej zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej jest skuteczne pod warunkiem jej zawieszenia przez wszystkich wspólników. Spółkę można zawiesić, jeśli nie zatrudnia ona pracowników. Okres zawieszenia: minimum 30 dni (jeśli obejmuje miesiąc luty to odpowiednio 28 lub 29 dni). Zawieszenie musisz zgłosić do GUS, urzędu skarbowego i CEIDG.

Spółka jawna

Tak. Spółka jawna może zawiesić działalność pod warunkiem, że nie zatrudnia pracowników. Spółkę można zawiesić na okres od 30 dni do 24 miesięcy. Data zawieszenia działalności powinna wskazywać treść uchwały wspólników o zawieszenie działalności i w tym przypadku nie może być wcześniejsza niż data złożenia wniosku o zawieszenie w KRS.

Spółka partnerska

Tak. Spółka partnerska może zawiesić działalność pod warunkiem, że nie zatrudnia pracowników. Spółkę można zawiesić na okres od 30 dni do 24 miesięcy. Data zawieszenia działalności powinna wskazywać treść uchwały wspólników o zawieszenie działalności i w tym przypadku nie może być wcześniejsza niż data złożenia wniosku o zawieszenie w KRS.

Spółka komandytowa

Tak. Spółka komandytowa może zawiesić działalność pod warunkiem, że nie zatrudnia pracowników. Spółkę można zawiesić na okres od 30 dni do 24 miesięcy. Data zawieszenia działalności powinna wskazywać treść uchwały komplementariuszy o zawieszeniu działalności i w tym przypadku nie może być wcześniejsza niż data złożenia wniosku o zawieszenie w KRS.

Spółka komandytowo-akcyjna

Tak. Spółka komandytowo-akcyjna może zawiesić działalność pod warunkiem, że nie zatrudnia pracowników. Spółkę można zawiesić na okres od 30 dni do 24 miesięcy. Data zawieszenia działalności powinna wskazywać treść uchwały zarządu o zawieszeniu działalności i w tym przypadku nie może być wcześniejsza niż data złożenia wniosku o zawieszenie w KRS.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Tak. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może zawiesić działalność pod warunkiem, że nie zatrudnia pracowników. Spółkę można zawiesić na okres od 30 dni do 24 miesięcy. Data zawieszenia działalności powinna wskazywać treść uchwały zarządu o zawieszeniu działalności i w tym przypadku nie może być wcześniejsza niż data złożenia wniosku o zawieszenie w KRS.

Prosta spółka akcyjna

Tak. Spółka prosta spółka akcyjna może zawiesić działalność pod warunkiem, że nie zatrudnia pracowników. Spółkę można zawiesić na okres od 30 dni do 24 miesięcy. Data zawieszenia działalności powinna wskazywać treść uchwały zarządu lub rady dyrektorów o zawieszeniu działalności i w tym przypadku nie może być wcześniejsza niż data złożenia wniosku o zawieszenie w KRS.

Spółka akcyjna

Tak. Spółka akcyjna może zawiesić działalność pod warunkiem, że nie zatrudnia pracowników. Spółkę można zawiesić na okres od 30 dni do 24 miesięcy. Data zawieszenia działalności powinna wskazywać treść uchwały zarządu o zawieszeniu działalności i w tym przypadku nie może być wcześniejsza niż data złożenia wniosku o zawieszenie w KRS.

Czy mogę zamknąć firmę

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Tak. Decyzja o rozwiązaniu firmy należy do właściciela. Może nastąpić w każdym czasie.

Spółka cywilna

Tak. Decyzja o rozwiązaniu spółki należy do wspólników. Może nastąpić w każdym czasie.

Spółka jawna

Tak. Rozwiązanie spółki powodują:

  • przyczyny przewidziane w umowie spółki
  • jednomyślna uchwała wszystkich wspólników
  • ogłoszenie upadłości spółki
  • śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości
  • wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika
  • prawomocne orzeczenie sądu.

Spółka partnerska

Tak. Rozwiązanie spółki powodują:

  • przyczyny przewidziane w umowie spółki
  • jednomyślna uchwała wszystkich partnerów
  • ogłoszenie upadłości spółki
  • utrata przez wszystkich partnerów prawa do wykonywania wolnego zawodu
  • prawomocne orzeczenie sądu.

Spółka komandytowa

Tak. Rozwiązanie spółki powodują:

  • przyczyny przewidziane w umowie spółki
  • jednomyślna uchwała wszystkich wspólników o rozwiązaniu spółki
  • ogłoszenie upadłości spółki
  • śmierć komplementariusza lub ogłoszenie jego upadłości
  • wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika
  • prawomocne orzeczenie sądu.

Spółka komandytowo -akcyjna

Tak. Rozwiązanie spółki powodują:

  • przyczyny przewidziane w statucie
  • podjęcie przez walne zgromadzenie uchwały o rozwiązaniu spółki
  • ogłoszenie upadłości spółki
  • śmierć, ogłoszenie upadłości lub wystąpienie jedynego komplementariusza, chyba że statut stanowi inaczej
  • inne przyczyny przewidziane prawem.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Tak. Rozwiązanie spółki powodują:

  • przyczyny przewidziane w umowie spółki
  • uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki albo o przeniesieniu siedziby spółki za granicę
  • w przypadku spółki, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy, również uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki opatrzona przez wszystkich wspólników kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub podpisem osobistym
  • ogłoszenie upadłości spółki
  • inne przyczyny przewidziane prawem.

Prosta spółka akcyjna

Tak. Rozwiązanie spółki powodują:

  • przyczyny przewidziane w umowie spółki
  • uchwała walnego zgromadzenia o rozwiązaniu spółki albo o przeniesieniu siedziby spółki za granicę, chyba że przeniesienie siedziby ma nastąpić do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa strony – umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, a prawo tego państwa to dopuszcza
  • wyrok sądu wydany na żądanie akcjonariusza lub członka organu spółki, jeżeli osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe albo zachodzą inne ważne przyczyny wywołane stosunkami spółki wskazujące, że dalsze funkcjonowanie spółki wiązałoby się z pokrzywdzeniem akcjonariuszy lub byłoby sprzeczne z dobrymi obyczajami
  • ogłoszenie upadłości spółki
  • inne przyczyny przewidziane prawem.

Spółka akcyjna

Tak. Rozwiązanie spółki powodują:

  • przyczyny przewidziane w statucie
  • uchwała walnego zgromadzenia o rozwiązaniu spółki
  • ogłoszenie upadłości spółki
  • inne przyczyny przewidziane prawem.

Jak formalnie rozwiązać firmę

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Zakończenie działalności gospodarczej musi zostać zgłoszone do CEIDG w ciągu 7 dni od zakończenia działalności.

Spółka cywilna

Należy złożyć wniosek o wyrejestrowanie spółki cywilnej z rejestru REGON. Musi być opatrzony podpisami wszystkich wspólników (bądź pełnomocnika). Wniosek należy złożyć w ciągu 7 dni od daty uchwały o rozwiązaniu spółki. Powinna zostać dołączona kopia uchwały o rozwiązaniu spółki przez wszystkich wspólników.

Spółka jawna

Sposoby rozwiązania spółki:

  • przeprowadzenie postepowania likwidacyjnego – spółka musi zgłosić do KRS otwarcie likwidacji
  • inny niż likwidacja sposób zakończenia działalności spółki – wymagana jednomyślność wspólników.

Spółka partnerska

Spółka komandytowa

W każdym wypadku rozwiązanie spółki wiąże się z koniecznością złożenia wniosku o wykreśleniu spółki z KRS.

Spółka komandytowo-akcyjna

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Prosta spółka akcyjna

Spółka akcyjna

Trzeba przeprowadzić postępowanie likwidacyjne. Z chwilą otwarcia likwidacji spółka ma obowiązek występowania w obrocie pod zmieniona firmą – do dotychczasowego oznaczenia należy dołączyć słowa „w likwidacji”. Spółka musi zgłosić do KRS otwarcie likwidacji.

Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego trzeba złożyć wniosek o wykreślenie spółki z KRS.

Przeczytaj:

Portal nadzorowany jest przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Partnerzy projektu: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny, Krajowa Izba Gospodarcza. Projekt jest współfinansowany z Programu Polska Cyfrowa ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i jest kontynuacją projektu pt.: "Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej" finansowanego z Programu Innowacyjna Gospodarka oraz projektu "Uproszczenie i elektronizacja procedur" finansowanego z Programu Kapitał Ludzki.

Artykuły zamieszczone w serwisie GOV.PL, w których nie podajemy żadnych dodatkowych informacji na temat praw autorskich, należą do informacji publicznych i udostępniamy je bezpłatnie. Korzystanie z nich, niezależnie od celu i sposobu korzystania, nie wymaga zgody Ministerstwa. Dostępne są w ramach licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 3.0 Polska. Serwis Biznes.gov.pl używa plików cookies. Kontynuując przeglądanie naszej witryny bez zmiany ustawień przeglądarki, wyrażasz zgodę na użycie plików cookie. Zawsze możesz zmienić ustawienia przeglądarki i zablokować te pliki.