Amortyzacja maszyn i urządzeń

Maszyny i urządzenia to grupa  środków trwałych  podlegająca różnym stawkom i zasadom odpisów amortyzacyjnych.

Amortyzacja liniowa

Stawki amortyzacji  dla maszyn i urządzeń opublikowane w Wykazie stawek  amortyzacyjnych są dość różnorodne. Sięgają od 7-30%. Ich spis znajduje  załączniku do  ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Metoda stawki  liniowej  wymaga  uprzedniego wyznaczenia wartości początkowej  i wpisania maszyn i urządzeń do ewidencji. Obliczona na tej podstawie wartość odpisów amortyzacyjnych może być odliczana od przychodu w układzie miesięcznym, kwartalnym lub  rocznym. Przedsiębiorca może  też samodzielnie obniżać wysokości w/w stawek odpisów amortyzacyjnych.

Maszyny  i urządzenia  używane intensywnie  lub wymagającej szczególnej sprawności albo poddane szybkiemu postępowi technicznemu  – metoda przyśpieszonych odpisów

W przypadku maszyn, urządzeń używanych bardziej intensywnie w stosunku do warunków przeciętnych albo wymagających szczególnej sprawności technicznej przedsiębiorca może podwyższać odpisy amortyzacyjne  przemnażając podstawowe stawki o wskaźnik nie wyższy niż 1,4. 
Przez maszyny, urządzenia wymagające szczególnej sprawności technicznej rozumie się te obiekty, które używane są w pracy na trzy zmiany, mimo iż nie działają ze swej istoty w ruchu ciągłym, używane w warunkach terenowych, w warunkach leśnych, pod ziemią lub innych wskazujących na bardziej intensywne zużycie.
Ustawodawca nie określił natomiast, co należy rozumieć przez używanie bardziej intensywne w stosunku do warunków przeciętnych. Niewątpliwie przydatna może być  w tym względzie ekspertyza sporządzona przez specjalistę w danej dziedzinie potwierdzająca zaistnienie warunków powodujących szybsze zużycie środka trwałego.
Z kolei dla maszyn i urządzeń zaliczonych do grupy 4-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) poddanych szybkiemu postępowi technicznemu przyśpieszona amortyzacja polega na przy zastosowaniu współczynników nie wyższych niż 2,0. Do w/w maszyn i urządzeń zalicza się maszyny, urządzenia i aparaturę, w których zastosowane są układy mikroprocesorowe lub systemy komputerowe, spełniające założone funkcje dzięki wykorzystaniu w nich najnowszych zdobyczy techniki, a także pozostałą aparaturę naukowo-badawczą i doświadczalno-produkcyjną.
Wskazać przy tym należy, iż samo zainstalowanie w maszynie bądź urządzeniu układu mikroprocesorowego bądź systemu komputerowego nie przesadza jeszcze o tym, że urządzenie poddane jest szybkiemu postępowi technicznemu. Układy bądź systemy te muszą bowiem spełniać „założone funkcje dzięki wykorzystaniu w nich najnowszych zdobyczy techniki”.
 

Metoda  odpisów według stawek indywidualnych

Ma ona zastosowanie wyłącznie do używanych lub ulepszonych maszyn i urządzeń  zaliczonych do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT).
W takim przypadku stawki amortyzacji powinny być ustalone na takim poziomie  aby okres amortyzacji nie był krótszy niż:

• 24 miesiące - gdy ich wartość początkowa nie przekracza 25.000 zł,
• 36 miesięcy - gdy ich wartość początkowa jest wyższa od 25.000 zł i nie przekracza 50.000 zł,
• 60 miesięcy - w pozostałych przypadkach;

Jednocześnie zaznaczyć  trzeba, iż za używane maszyny i urządzenia uznaje się wszystkie egzemplarze, które przed ich nabyciem były wykorzystywane co najmniej przez okres 6 miesięcy. Obowiązek dowody w tym względzie ciąży na przedsiębiorcy i powinien być realizowany wszystkimi dostępnymi środkami (oświadczenia użytkownika, rok produkcji, ewidencja poprzedniego właściciela itp.)
Natomiast przez ulepszone maszyny i urządzenia rozumie się te towary, które przed wprowadzeniem ich do ewidencji  zostały poddane  modernizacji a wydatki poniesione przez przedsiębiorcę na ten cel  stanowiły co najmniej 20% wartości początkowej.

Amortyzacja jednorazowa

Odliczenie  podatkowe dotyczyć może wyłącznie składników majątku należących do grupy 3-8 KŚT.

Amortyzacji  jednorazowej podlegają jedynie środki trwałe w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Niemniej  są  one objęte  limitem gdyż wielkość  tak amortyzowanych środków trwałych nie może przekraczać w roku podatkowym równowartości kwoty 50.000 euro łącznej wartości tych odpisów amortyzacyjnych. Przy liczeniu limitu nie uwzględnia się odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych o wartości początkowej nieprzekraczającej 10.000 zł. Limit przysługuje jednokrotnie, tzn. że w kolejnym roku kontynuacja amortyzacji danych środków trwałych objętych amortyzacją jednorazową, a nie zamortyzowanych do końca następuje już na zasadach ogólnych  (amortyzacja liniowa lub degresywna).

Możesz używać tej metody amortyzacji jeśli m.in. rozpoczynasz działalność gospodarczą oraz gdy:

• w roku rozpoczęcia działalności, a także w okresie dwóch lat poprzedzających nie prowadziłeś działalności gospodarczej samodzielnie lub jako wspólnik spółki osobowej oraz
• działalności tej nie prowadził twój małżonek, z którym wiąże cię wspólność majątkowa.

Jednorazowych odpisów może też dokonać tzw. mały podatnik czyli podatnik, u którego wartość przychodów ze sprzedaży nie przekroczyła w poprzednim roku równowartości w złotych 1.200.000 euro.

Amortyzacja jednorazowa dla maszyn i urządzeń nabytych fabrycznie 

Przedsiębiorcy. którzy dokonali  nabycia fabrycznie nowych środków trwałych zaliczanych do grup 3–6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych, czyli maszyn i urządzeń bez środków transportu, mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych do wysokości kwoty 100 tys. zł w roku podatkowym. Warunkiem jest  aby wartość takiego nabywanego środka trwałego  nie była mniejsza niż 10 tys. zł. Przepisy dopuszczają uwzględnienie w limicie 10 tys. zł wartości kilku środków trwałych, przy czym wartość każdego z tych środków musi być wyższa niż 3,5 tys. zł.

Odpisy obejmują nie tylko rozliczenie kosztów nabycia po przyjęciu i wpisaniu maszyn do ewidencji KŚT  ale również wcześniej dokonanych wpłat (zaliczek) na poczet nabycia środków trwałych. Limit 100 tys. zł stanowi zatem sumę wpłat zarówno na poczet nabycia środków trwałych (zaliczek rozliczonych  jako bieżące koszty), jak i dokonanych odpisów amortyzacyjnych od nabytych środków trwałych (zaliczka powinna zostać uwzględniona przez pomniejszenie kwoty jednorazowych odpisów amortyzacyjnych). W przypadku spółki niebędącej osobą prawną limit 100 tys. zł odnosi się łącznie do wszystkich wspólników tej spółki.

Metoda degresywna

Może być stosowana w stosunku do maszyn i urządzeń  z grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych. Metoda ta pozwala na stosowanie wysokiego współczynnika 2,0, który prawie 2 – krotnie pozwala skrócić standardowy okres amortyzacji środka trwałego. Stosowana powinna być przede wszystkim przez podatników, którzy potrzebują wygenerować szybko wysokie koszty podatkowe. Jej cechą  jest nie tylko  wysoki  odpis  amortyzacyjny ale również specyficznie ustalana podstawa odpisów (malejąca co roku o wartość  dokonanych odpisów).  Na uwagę zasługuje również fakt, że  zasada odpisów zmienia się w roku, w którym wartość zaktualizowana zrównuje się wartością roczną odliczenia amortyzacyjnego dokonywanego na zasadzie liniowej. Wówczas przedsiębiorca  rozpoczyna amortyzację metodą liniową.

Podstawy prawne:

• art. 22 f - g  ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
• art. 16 f - g  ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych