Aby korzystać z Konwencji TIR, trzeba wykonywać przewozy pojazdami drogowymi i zespołami pojazdów, które będą zgodne z wymaganiami wymienionymi w tej Konwencji.
Warunki, jakie musi spełniać pojazd do uznania dla potrzeb wykonywania operacji TIR
Aby pojazd mógł wykonywać przewozy pod ochroną karnetu TIR, musi być przystosowany do nakładania zamknięć celnych.
Pojazd jest przystosowany do nakładania zamknięć, jeśli posiada zabudowane (kryte opończą lub stałe) pomieszczenie przeznaczone na ładunek, które jest urządzone w taki sposób, aby:
- żaden towar nie mógł być wyjęty z zamkniętej części pojazdu lub do niej włożony bez pozostawienia widocznych śladów włamania lub bez zerwania zamknięcia celnego
- zamknięcie celne mogło być nałożone w sposób prosty i skuteczny
- nie zawierały żadnej ukrytej przestrzeni, w której można by ukryć towary
- wszystkie miejsca mogące pomieścić towary były łatwo dostępne dla kontroli celnej
Świadectwo uznania
Spełnienie tych wymagań potwierdza się odpowiednim dowodem, którym jest świadectwo uznania. Jego wzór znajdziesz w załączniku nr 4 do Konwencji TIR.
Świadectwo to powinno być wydrukowane w języku państwa wydania oraz w języku francuskim lub angielskim. Do świadectwa mogą być dołączone zdjęcia lub rysunki uznanego pojazdu. W Polsce świadectwo uznania wydają urzędy celne właściwe ze względu na miejsce rejestracji pojazdu. Jest ono ważne 2 lata. Przed upływem tego terminu należy przedstawić pojazdy drogowe do przeglądu i ewentualnego przedłużenia świadectwa.
Świadectwo traci ważność także w przypadku zmiany zasadniczych cech charakterystycznych pojazdu. W takim przypadku użycie pojazdu do przewozów TIR wymaga ponownego uznania. Dotyczy to także pojazdów drogowych, które z innych przyczyn (np. uszkodzenie) przestały odpowiadać wcześniej opisanym warunkom technicznym. W celu zabezpieczenia przed wykorzystaniem takich pojazdów do wspomnianych celów władze państwa rejestracji pojazdu mogą cofnąć świadectwo uznania.
Świadectwo powinno znajdować się w pojeździe.
Procedura uznawania
Procedura uznawania może obejmować pojazdy drogowe badane:
- indywidualnie
- według typu konstrukcji (seria pojazdów drogowych)
Procedura uznania indywidualnego
Z wnioskiem do właściwego urzędu o uznanie indywidualne występuje właściciel, użytkownik lub przedstawiciel jednej z tych osób. Właściwy urząd dokonuje przeglądu przedstawionego pojazdu i upewnia się, czy pojazd odpowiada warunkom technicznym określonym w załączniku 2 Konwencji TIR. Po dokonaniu uznania wydaje świadectwo.
Procedura uznania według typu konstrukcji (serie pojazdów drogowych)
Jeżeli pojazdy drogowe są wytwarzane seryjnie według tego samego typu konstrukcji, producent może wystąpić z wnioskiem do właściwego urzędu, w którym ma miejsce ich produkcja, o uznanie według typu konstrukcji.
Producent powinien wskazać we wniosku numery lub litery identyfikacyjne przydzielane dla pojazdu drogowego, o którego uznanie występuje.
Do wniosku powinny być dołączone rysunki i szczegółowa specyfikacja budowy typu pojazdu, który ma być przedmiotem uznania.
Ponadto producent powinien zobowiązać się na piśmie do:
- przedstawienia właściwej władzy tych pojazdów danego typu, które władza chce zbadać
- umożliwienia właściwej władzy zbadania w każdej chwili innych jednostek podczas produkcji serii danego typu
- informowania właściwej władzy o każdej zmianie rysunków lub specyfikacji, bez względu na znaczenie tych zmian, przed przystąpieniem do ich wprowadzenia
- oznaczenia pojazdów drogowych w widocznym miejscu numerami lub literami identyfikacyjnymi typu konstrukcji oraz numerami porządkowymi każdego pojazdu drogowego danego typu (numer fabryczny)
- prowadzenia wykazu pojazdów wyprodukowanych według uznanego typu
Świadectwo uznania może zostać udzielone na podstawie zbadania jednego lub więcej pojazdów wyprodukowanych według typu konstrukcji i ustaleniu, że pojazdy tego typu odpowiadają warunkom technicznym określonym w Konwencji TIR. Dla każdego pojazdu o tej konstrukcji wydaje się poświadczony egzemplarz świadectwa uznania. W jego treści powinien znajdować się numer rejestracyjny przyznany konkretnemu pojazdowi z w/w serii.
Oznaczenie pojazdów przewożących towary w ramach Konwencji TIR
Podczas wykonywania przez pojazd lub przez zespół pojazdów drogowych operacji TIR z przodu i z tyłu pojazdu lub zespołu pojazdów powinna być umieszczona prostokątna tablica z napisem "TIR" o cechach charakterystycznych wymienionych w załączniku 5 do niniejszej Konwencji. Zgodnie z Konwencją tablice powinny mieć wymiary 250 mm x 400 mm., natomiast napis TIR powinien być wykonany dużymi literami łacińskimi koloru białego umieszczonymi na niebieskim tle. Tablice powinny być zamontowane w tak, aby były wyraźnie widoczne i aby można było je zdejmować.