Gospodarka odpadami medycznymi i weterynaryjnymi

Zbieranie odpadów medycznych

Odpady medyczne i weterynaryjne zbiera się w miejscach ich powstawania, uwzględniając ich właściwości, sposób ich unieszkodliwiania lub odzysku.
W/w odpady medyczne powstałe w wyniku udzielania świadczeń zdrowotnych w miejscu wezwania powinny zostać usunięte przez osoby udzielające świadczeń zdrowotnych i z zachowaniem odpowiednich środków ostrożności bezzwłocznie przekazane do pomieszczenia lub urządzenia do magazynowania odpadów medycznych.
Odpady medyczne i weterynaryjne , z wyjątkiem odpadów o ostrych końcach i krawędziach, zbiera się do pojemników lub worków jednorazowego użycia z folii polietylenowej, różnego koloru:

czerwonego - odpady zakaźne o kodach 18 01 02*, 18 01 03*, 18 01 80* i 18 01 82*
żółtego - odpady niebezpiecznych, innych niż zakaźne, o kodach 18 01 06*, 18 01 08* i 18 01 10*
innego niż czerwony albo żółty - pozostałe odpady inne niż niebezpieczne o kodach 18 01 01, 18 01 04, 18 01 07, 18 01 09 i 18 01 81.

- wytrzymałych, odpornych na działanie wilgoci i środków chemicznych, z możliwością jednokrotnego zamknięcia.

Odpady medyczne o ostrych końcach i krawędziach zbiera się w pojemnikach jednorazowego użycia, sztywnych, odpornych na działanie wilgoci, mechanicznie odpornych na przekłucie bądź przecięcie. Zasady oznaczania kolorami poszczególnych rodzajów odpadów medycznych stosuje się odpowiednio w taki sposób aby jednoznaczne zidentyfikować przeznaczenia pojemnika.

Odpady medyczne powstałe w wyniku udzielania świadczeń zdrowotnych w miejscu wezwania są przez osoby udzielające świadczeń zdrowotnych zbierane do pojemników lub worków. Zasady oznaczania kolorami poszczególnych rodzajów odpadów medycznych stosuje się odpowiednio. Odpady przekazywane niezwłocznie do pomieszczenia lub urządzenia do przechowywanie odpadów medycznych.

Pojemniki lub worki należy zapełniać do 2/3 ich objętości w sposób umożliwiający ich bezpieczne zamknięcie. Niedopuszczalne jest otwieranie raz zamkniętych pojemników lub worków jednorazowego użycia. Pojemniki lub worki powinny być wymieniane tak często, jak pozwalają na to warunki przechowywania oraz właściwości odpadów medycznych w nich gromadzonych, nie rzadziej niż co 72 godziny. Odpadów wysoce zakaźne mogą być przechowywane w miejscu powstania nie dłużej niż 24 godziny.

W przypadku uszkodzenia worka lub pojemnika należy go w całości umieścić w innym większym nieuszkodzonym worku lub pojemniku.
Każdy pojemnik i każdy worek z odpadami medycznymi powinien miejscu ich powstawania posiadać widoczne oznakowanie identyfikujące zawierające:
1) kod odpadów medycznych w nim przechowywanych
2) nazwę wytwórcy odpadów medycznych
3) numer REGON wytwórcy odpadów medycznych
4) numer księgi rejestrowej wytwórcy odpadów medycznych w rejestrze podmiotów wykonujących działalność leczniczą
5) datę i godzinę otwarcia (rozpoczęcia użytkowania)
6) datę i godzinę zamknięcia.

Odpady wysoce zakaźne

Odpady wysoce zakaźne to odpady medyczne, w których zidentyfikowano lub co do których istnieje uzasadnione podejrzenie, że zawierają biologiczne czynniki chorobotwórcze, które powodują szczególne zagrożenie dla ludzi.

Odpady zbiera się w miejscu ich powstawania do:

opakowania wewnętrznego złożonego z:
- worka jednorazowego użycia z folii polietylenowej, koloru czerwonego, wytrzymałego, odpornego na działanie wilgoci i środków chemicznych, z możliwością jednokrotnego zamknięcia, który po wypełnieniu i zamknięciu jest umieszczany w drugim worku spełniającym te same wymagania
- sztywnego, odpornego na działanie wilgoci, mechanicznie odpornego na przekłucie lub przecięcie pojemnika koloru czerwonego – w przypadku odpadów medycznych o ostrych końcach i krawędziach
opakowania zewnętrznego, które stanowi pojemnik koloru czerwonego, wytrzymały, odporny na działanie wilgoci i środków chemicznych, wykonany w sposób umożliwiający dezynfekcję, z możliwością szczelnego zamknięcia.

W przypadku odpadów wysoce zakaźnych oznakowanie umieszcza się na pojemniku – opakowaniu zewnętrznym przeznaczonych do przechowywania tego typu odpadów – dodatkowo oznaczając znakiem ostrzegającym przed zagrożeniem oraz umieszczonym poniżej napisem “MATERIAŁ ZAKAŹNY DLA LUDZI”.

Magazynowanie

Pomieszczenia i przenośnego urządzenia chłodniczego do magazynowania odpadów medycznych muszą być wyposażone w termometr do pomiaru temperatury wewnątrz.

Pomieszczenie przeznaczone do wstępnego magazynowania odpadów medycznych winno posiadać zabezpieczenia techniczne przed rozprzestrzenianiem się magazynowanych odpadów medycznych, obejmujące również gromadzenie ewentualnych odcieków z tych odpadów.

Wstępne magazynowanie odpadów medycznych:

kodzie 18 01 02* odbywa się tylko w temperaturze do 10°C,
kodach 18 01 03*, 18 01 06*, 18 01 08*, 18 01 10* i 18 01 82* odbywa się tylko w temperaturze do 18°C, z tym że od 10°C do 18°C może odbywać się tak długo, jak pozwalają na to ich właściwości,
inne odpady medyczne, o których mogą być wstępnie magazynowane tak długo, jak pozwalają na to ich właściwości.

Po każdym usunięciu odpadów medycznych pomieszczenie lub urządzenie powinno być poddane dezynfekcji, a następnie umyte.

Pamiętaj Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 października 2017 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi, które obowiązuje od dnia 24 listopada 2017 r., wyznaczyło 18 miesięczny okres dostosowawczy do nowych warunków pomieszczeń:

wstępnego magazynowania do nowych wymogów w zakresie wentylacji oraz zabezpieczeń i gromadzeniem odcieków przed nierozprzestrzenianiem się odpadów
miejsc przeznaczonych do dezynfekcji, mycia i przechowywania środków transportu wewnętrznego do wymogów ich wyposażenia w wentylację.

Transport

Transport wewnętrzny odpadów medycznych z miejsca powstawania do miejsca magazynowania, unieszkodliwiania lub odbioru odbywa się środkami transportu przeznaczonymi wyłącznie do tego celu.
Do transportu wewnętrznego odpadów medycznych używa się wózków zamykanych lub wózków przewożących pojemniki zamykane. W przypadku niewielkich ilości odpadów do transportu wewnętrznego można używać transportowych pojemników zamykanych.

Transport wewnętrzny odpadów medycznych wykonuje się w sposób uniemożliwiający uszkodzenie pojemnika lub worka.

Środki transportu wewnętrznego odpadów medycznych i pojemniki wielokrotnego użycia, służące do transportu odpadów medycznych, utrzymuje się na bieżąco w czystości. Po każdym usunięciu odpadów medycznych, myje się i stosownie do potrzeb dezynfekuje, a w przypadku odpadów medycznych zakaźnych, dezynfekuje się, a następnie myje albo dezynfekuje się i myje przy użyciu środka myjąco-dezynfekcyjnego.

Transport wewnętrzny odpadów medycznych odbywa się w sposób uniemożliwiający narażenie na bezpośredni kontakt z tymi odpadami, niedopuszczający do ich zmieszania oraz pozwalający na zachowanie warunków higienicznych, w tym ochrony przed zanieczyszczeniem.

Dezynfekcja

W obiektach, gdzie udzielane są świadczenia zdrowotne należy wyznaczyć miejsce z przeznaczone do dezynfekcji, mycia i przechowywania wewnątrzzakładowych środków transportu wewnętrznego odpadów medycznych i pojemników wielokrotnego użycia.
Miejsce to powinno posiadać:

ściany i podłogi wykonane z materiałów gładkich, łatwo zmywalnych i umożliwiających dezynfekcję
dostęp do wody bieżącej z możliwością jej odprowadzenia do kanalizacji
wentylację
możliwość swobodnego wjazdu i wyjazdu środka transportu wewnętrznego odpadów medycznych oraz dostępu pracowników obsługi.

W/w podmioty powinny posiadać szczegółową procedurę postępowania z odpadami medycznymi stanowiskach pracy, gdzie wytwarza się odpady medyczne.

Procedura postępowania z odpadami medycznymi

Podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych lub prowadzące badania i doświadczenia naukowe w zakresie medycyny stosują, opracowaną przez siebie, szczegółową procedurę postępowania z odpadami medycznymi w zakresie selektywnego zbierania, transportu i wstępnego magazynowania odpadów medycznych wraz z instrukcją selektywnego zbierania odpadów medycznych w miejscu ich powstawania.

Osoby udzielające świadczeń zdrowotnych w miejscu wezwania stosują, opracowaną przez siebie, szczegółową procedurę postępowania z odpadami medycznymi przez osoby udzielające świadczeń zdrowotnych w miejscu wezwania, która zawiera oznaczenie miejsca wstępnego magazynowania odpadów medycznych przez te osoby.

Dostosowanie pomieszczeń

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 października 2017 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi obowiązuje od dnia 24 listopada 2017 r., wyznaczyło 18 miesięczny okres dostosowawczy pomieszczeń:

wstępnego magazynowania do nowych wymogów w zakresie wentylacji oraz zabezpieczeń i gromadzeniem odcieków przed nierozprzestrzenianiem się odpadów
miejsc przeznaczonych do dezynfekcji, mycia i przechowywania środków transportu wewnętrznego do wymogów ich wyposażenia w wentylację.

Unieszkodliwianie odpadów

Zakazuje się odzysku odpadów medycznych i odpadów weterynaryjnych. Odpady te co do zasady podlegają unieszkodliwieniu (składowanie lub obróbka fizyko-chemiczna). Nie dotyczy to odpadów wymienionych w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 24 lipca 2015 r. w sprawie rodzajów odpadów medycznych i odpadów weterynaryjnych, których odzysk jest dopuszczalny

Z kolei zakaźne odpady medyczne lub zakaźne odpady weterynaryjne (zawierające żywe mikroorganizmy lub ich toksyny, które powodują choroby ludzi i zwierząt) unieszkodliwia się wyłącznie przez termiczne przekształcanie w spalarniach odpadów niebezpiecznych. Zakazuje się unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych lub zakaźnych odpadów weterynaryjnych we współspalarniach odpadów.

Szczegółowe wymagania i sposoby unieszkodliwiania odpadów medycznych i weterynaryjnych zostały określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 21 października 2016 r.w sprawie wymagań i sposobów unieszkodliwiania odpadów medycznych i weterynaryjnych.

Wymagane zezwolenia

Aby móc przetwarzać odpady medyczne musisz mieć odpowiednie zezwolenie. Więcej na ten temat przeczytasz na biznes.gov.pl