Zatwierdzenie i wpis zakładu do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli żywności Państwowej Inspekcji Sanitarnej

Chcesz produkować żywność? A może zamierzasz prowadzić bar, kawiarnię lub food trucka? Zanim rozpoczniesz działalność, uzyskaj zatwierdzenie i wpis do rejestru zakładów podlegających kontroli Sanepidu. Sprawdź poniżej, jak to zrobić.

Jak załatwić sprawę

Co powinieneś wiedzieć i kto może skorzystać z usługi

Kto musi uzyskać wpis zakładu do rejestru zakładów podlegających kontroli Sanepidu

Potrzebujesz wpisu zakładu do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli żywności Państwowej Inspekcji Sanitarnej, jeśli:

• produkujesz lub sprzedajesz żywność, która nie pochodzi od zwierząt
• sprzedajesz produkty pochodzenia zwierzęcego, które nie podlegają kontroli weterynaryjnej
• produkujesz lub sprzedajesz żywność, która zawiera zarówno środki spożywcze niezwierzęce, jak i produkty zwierzęce
• prowadzisz zakład działający na rynku materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, w tym także, jeśli jesteś podmiotem zajmującym się recyklingiem.

W zależności od typu działalności prowadzonej na rynku spożywczym przedsiębiorca, aby uzyskać wpis, musi:

• zgłosić zakład albo
• zgłosić zakład, a Sanepid ten zakład zatwierdzić. 

Zatwierdzenie zakładu to kontrola Sanepidu, który sprawdzi czy zakład spełnia określone normy sanitarne wynikające z przepisów unijnych.

Sanepid w trakcie kontroli będzie sprawdzał twój zakład pod kątem wymagań określonych w załączniku II do Rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 w sprawie higieny środków spożywczych. Należą do nich między innymi kwestie związane z wyposażeniem, wystrojem, konstrukcją, rozmieszczeniem i wielkością pomieszczeń , które służą do produkcji żywności, zaopatrzenie ich w wodę czy wentylację. 

Kiedy nie trzeba zatwierdzać zakładu 

Musisz uzyskać wpis, bez zatwierdzania zakładu przez Sanepid, jeśli prowadzisz któryś z typów działalności:

• produkcja i sprzedaż małej ilości plonów rolnych na targu lub w lokalnym sklepie (dostawy bezpośrednie)
• automaty do sprzedaży żywności
• zaplecze mobilne (na przykład food truck) lub czasowe (na przykład namiot lub kiosk gastronomiczny), w którym możesz wytwarzać żywność lub nią handlować – jeśli masz już pozwolenie wydane w innym kraju UE
• gospodarstwo agroturystyczne
• produkcja win gronowych z własnych upraw – nie więcej niż 1 tys. hl w ciągu roku, zgodnie z przepisami o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, handel  nimi i organizacja rynku wina
• apteki, punkty apteczne i hurtownie farmaceutyczne
• sklepy zielarskie
• handel detaliczny artykułów, które nie są żywnością
• obrót żywnością opakowaną i z długą datą do spożycia
• produkcja gazów technicznych
• wysyłkowa sprzedaż żywności, w tym przez internet
• materiały i wyroby, które mają kontakt z żywnością, w tym recyklingu,
• produkcja pierwotna, czyli uprawa roślin lub chowu i hodowli zwierząt dla  produktów pierwotnych (na przykład zbóż, owoców i warzyw, jaj, surowego mleka, miodu). Dotyczy to też łowiectwa, rybołówstwa i zbierania runa leśnego.

W pozostałych przypadkach musisz uzyskać zatwierdzenie i wpis zakładu do rejestru.

Sprawdź, jak uzyskać wpis do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli Państwowej Inspekcji Sanitarnej, bez zatwierdzania zakładu.

Jeżeli chcesz produkować żywność pochodzenia zwierzęcego, musisz uzyskać wpis do rejestru zakładów podlegających Inspekcji Weterynaryjnej.

Zanim zaczniesz starać się o wpis do rejestru zakładów, najpierw uzyskaj wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub do Krajowego Rejestru Sądowego.

Kiedy powinieneś załatwić sprawę

Wniosek złóż co najmniej 14 dni przed planowanym rozpoczęciem działalności.

Gdzie załatwisz sprawę

Usługę można zrealizować w:

• powiatowe stacje sanitarno-epidemiologiczne
• graniczne stacje sanitarno-epidemiologiczne

Co zrobić krok po kroku

1. Złóż wniosek o zatwierdzenie zakładu i wpis do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli sanitarnej

Dokumenty

Termin

Wniosek złóż co najmniej 14 dni przed planowanym rozpoczęciem działalności.

2. Urząd oceni formalnie twój wniosek

Urząd sprawdzi, czy twój wniosek jest poprawny oraz czy zawiera wszystkie potrzebne dokumenty.

Jeżeli twój wniosek zawiera braki formalne, na przykład pomylisz się we wniosku, albo nie dołączysz potrzebnych dokumentów, urząd wezwie cię do poprawienia błędów w podanym terminie. Na poprawki będziesz mieć co najmniej 7 dni. Jeśli nie poprawisz błędów w wyznaczonym terminie, twoja sprawa nie będzie dalej załatwiana.

3. Urząd skontroluje twój zakład

Urząd przeprowadzi kontrolę w twoim zakładzie. Jeśli jej wynik będzie pozytywny, dostaniesz zatwierdzenie oraz wpis do rejestru.

Jeśli w twoim zakładzie są uchybienia, ale spełnia on wszystkie wymagania dotyczące warunków i wyposażenia, to dostaniesz na 3 miesiące warunkowe zatwierdzenie zakładu.

Po tym czasie złóż znowu wniosek o zatwierdzenie zakładu. Jeśli podczas ponownej kontroli, która odbędzie się w ciągu 3 miesięcy, okaże się, że:

• twój zakład spełnia wymagania - to dostaniesz bezwarunkowe zatwierdzenie
• mimo usunięcia uchybień twój zakład nadal nie spełnia wymagań - urząd przedłuży ci warunkowe zatwierdzenie o kolejne 3 miesiące. Po tym czasie znów złóż wniosek o zatwierdzenie zakładu
• w twoim zakładzie są poważne nieprawidłowości - urząd odmówi zatwierdzenia twojego zakładu.

Pamiętaj! Zatwierdzenie warunkowe nie może trwać dłużej niż 6 miesięcy.

W trakcie kontroli urzędnik może sprawdzić między innymi:

• ogólny stan techniczny lokalu
• czy produkty są przechowywane w odpowiedni sposób
• czy personel jest odpowiednio przeszkolony i posiada wszystkie niezbędne zaświadczenia.

Dokumenty

Dostaniesz decyzję o zatwierdzeniu zakładu lub decyzję o warunkowym zatwierdzeniu zakładu.

4. Dostaniesz zaświadczenie o wpisie zakładu do rejestru zakładów podlegających kontroli sanitarnej

Kiedy urząd wyda decyzję o zatwierdzeniu – nawet warunkowym – twojego zakładu, to następnie wpisze go do rejestru zakładów.

Ponadto dostaniesz zaświadczenie o wpisie do rejestru. Dokument zawiera numer wpisu twojego zakładu do rejestru i jest zarazem potwierdzeniem, że twój zakład znajduje się pod nadzorem Inspekcji Sanitarnej.

Dokumenty

Termin

Urząd wyda ci zaświadczenie w ciągu 14 dni od zatwierdzenia (także warunkowego) twojego zakładu.

Ile zapłacisz

Usługa będzie bezpłatna, jeśli urzędnicy kontrolujący twój zakład lub restaurację nie dopatrzą się żadnych uchybień.

Jeśli jednak stwierdzą nieprawidłowości, to poniesiesz opłatę. Będzie to:

• 52 zł za rozpoczęcie kontroli
• 17 zł za każdą rozpoczętą godzinę trwania kontroli.

Minimalna opłata wyniesie więc 69 zł.

Poniesiesz też koszt ponownej wizyty urzędników w twojej firmie, po usunięciu stwierdzonych wcześniej uchybień. Wtedy także zapłacisz 52 zł za rozpoczęcie kontroli oraz również 17 zł za każdą rozpoczętą godzinę jej trwania.

Ile będziesz czekać

Sprawę załatwisz w 14 dni.

Jak możesz się odwołać

Możesz złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy do państwowego powiatowego inspektora sanitarnego lub państwowego granicznego inspektora sanitarnego. Masz na to 14 dni od dnia otrzymania odmowy o wpisie do rejestru.

Pamiętaj również o tym, że możesz zrezygnować ze składania odwołania od decyzji. W tym celu złóż w urzędzie, który wydał decyzję, oświadczenie o zrzeczeniu się prawa do wniesienia odwołania. Możesz to zrobić w ciągu 14 dni od otrzymania decyzji. Wtedy decyzja pozytywna szybciej się uprawomocni.

Warto wiedzieć

Działalność nierejestrowana

Działalność taką możesz prowadzić jeżeli: 

• przychody z twojej działalności w 2022 roku w żadnym miesiącu nie przekroczą kwoty 1505 zł (50 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia)
• w okresie ostatnich 60 miesięcy (5 lat) nie wykonywałeś działalności gospodarczej.

Jeżeli prowadzisz taką działalność, to nadal musisz spełnić wszystkie wymagania stawiane przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Dotyczy to także obowiązku uzyskania wpisu do rejestru.

Kontrole

Sanepid może kontrolować twój zakład również później, w trakcie jego funkcjonowania. Może cię o tym wcześniej poinformować, ale kontrola może być także niezapowiedziana.

Przeczytaj, jakie wymagania trzeba spełnić przed wprowadzeniem na rynek produktów spożywczych.