Podatek od nieruchomości

Co podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości

Przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości są:

• grunty
• budynki lub ich części
• budowle, czyli obiekty, które nie są budynkami, lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Nie płacisz podatku od nieruchomości od użytków rolnych lub lasów, chyba że są zajęte na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej – wtedy również zapłacisz podatek od nieruchomości.

Kto płaci podatek od nieruchomości

Podatek od nieruchomości płacą osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, które są:

• właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych,
• posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych,
• użytkownikami wieczystymi gruntów,
• posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego,
  jeżeli posiadanie:
• wynika z umowy zawartej z właścicielem, Agencją Nieruchomości Rolnych
  lub z innego tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości,
• jest bez tytułu prawnego.

Jeżeli grunt, budynek lub budowla stanowi współwłasność lub znajduje się w posiadaniu dwóch lub więcej podmiotów, obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach lub posiadaczach.

Zobowiązanie solidarne oznacza, że niezależnie od liczby współwłaścicieli, czy posiadaczy gruntu, budynku lub budowli, organ podatkowy może domagać się zapłaty podatku w pełnej wysokości od jednego z nich, od niektórych, lub od wszystkich. W przypadku zapłaty podatku w kwocie wyższej, niż wynika to z udziału w przedmiocie opodatkowania, współwłaściciel może domagać się od pozostałych podatników rozliczenia zapłaconej kwoty tak, aby każdy z nich zapłacił podatek w kwocie odpowiadającej wysokości przysługującego mu udziału.

Spółka cywilna a podatek od nieruchomości

Spółka cywilna nie jest podatnikiem podatku od nieruchomości, ponieważ nie może
we własnym imieniu nabywać praw, w tym własności nieruchomości; nie może stać się posiadaczem nieruchomości, użytkownikiem wieczystym gruntu ani posiadaczem mienia jednostek samorządu terytorialnego lub Skarbu Państwa (zobacz interpretację Ministerstwa Finansów).

Jeżeli do spółki cywilnej zostały wniesione nieruchomości, to podatnikami podatku należnego od tych nieruchomości lub obiektów budowlanych, są wspólnicy spółki, a obowiązek zapłaty spoczywa na nich solidarnie. Jeśli jednak wspólnik wnosi do spółki wkład w postaci używania nieruchomości, podatek od nieruchomości płaci wówczas tylko ten wspólnik. W takim przypadku nieruchomość nie wchodzi do majątku wspólnego wspólników.

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy

Obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie obowiązku podatkowego. Taką okolicznością może być na przykład kupno gruntu, budynku lub budowli.

Przykład

Pan Jan kupił działkę budowlaną 12 kwietnia 2019 roku. Obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości powstaje od 1 maja 2019 roku.

W przypadku zmiany sposobu wykorzystania przedmiotu opodatkowania w trakcie roku podatkowego, podatek ulega obniżeniu lub podwyższeniu od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła zmiana mająca wpływ na wysokość podatku od nieruchomości.

Jeżeli obowiązek podatkowy zależy od powstania budowli albo budynku lub ich części, to obowiązek podatkowy powstaje od 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona, albo w którym rozpoczęto użytkowanie budowli albo budynku lub ich części, przed ich ostatecznym wykończeniem.

Przykład

Budowa budynku zakończyła się 27 lipca 2019 roku. Obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości powstaje 1 stycznia 2020 roku.

Obowiązek podatkowy wygasa z upływem miesiąca, w którym ustały okoliczności uzasadniające ten obowiązek.

Stawki podatku od nieruchomości

Stawki podatku od nieruchomości mogą być różne w różnych gminach - określają je w swoich uchwałach rady gmin. Górne granice wyznacza jednak corocznie Minister Finansów w obwieszczeniu.

Przeczytaj jakie są maksymalne stawki podatku od nieruchomości na rok 2022.

Stawki podatku od nieruchomości mają charakter kwotowy, za wyjątkiem stawki od budowli (czyli obiektów, które nie są budynkami), która ma charakter procentowy
i wynosi 2% wartości tych budowli.

Ważne! W przypadku gruntów lub budynków stosowane są wyższe kwotowe stawki opodatkowania. Oznacza to, że jeżeli przedsiębiorca ma siedzibę firmy w mieszkaniu, to ten lokal będzie traktowany jako służący prowadzeniu działalności gospodarczej, a stawka podatku od nieruchomości - wyższa.

Co jest zwolnione z opodatkowania

Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych przewiduje wiele zwolnień
z podatku od nieruchomości. Takimi zwolnieniami objęte są m.in.:

• budynki gospodarcze lub ich części:

  • służące działalności leśnej lub rybackiej,
  • położone na gruntach gospodarstw rolnych, służące wyłącznie działalności rolniczej,
  • zajęte na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej;
• grunty i budynki wpisane indywidualnie do rejestru zabytków, pod warunkiem ich utrzymania i konserwacji, zgodnie z przepisami o ochronie zabytków, z wyjątkiem części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej;
• grunty i budynki we władaniu muzeów rejestrowanych;
• znajdujące się w parkach narodowych lub rezerwatach przyrody i służące bezpośrednio
  i wyłącznie osiąganiu celów z zakresu ochrony przyrody:
  • grunty położone na obszarach objętych ochroną ścisłą, czynną lub krajobrazową,
  • budynki i budowle trwale związane z gruntem;
• grunty, budynki lub ich części zajęte wyłącznie na potrzeby prowadzenia przez stowarzyszenia statutowej działalności wśród dzieci i młodzieży w zakresie oświaty, wychowania, nauki i techniki, kultury fizycznej i sportu, z wyjątkiem wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej, oraz grunty zajęte trwale na obozowiska
  i bazy wypoczynkowe dzieci i młodzieży;
• grunty stanowiące nieużytki, użytki ekologiczne, grunty zadrzewione i zakrzewione,
  z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej;
• położone na terenie rodzinnego ogrodu działkowego: grunty, altany działkowe i obiekty gospodarcze o powierzchni zabudowy do 35 m2 oraz budynki stanowiące infrastrukturę ogrodową, w rozumieniu Ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej;

• grunty stanowiące działki przyzagrodowe członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych, którzy spełniają jeden z warunków tj.:

  • osiągnęli wiek emerytalny albo,
  • są inwalidami zaliczonymi do I albo II grupy albo,
  • są niepełnosprawnymi o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności albo,
  • są osobami całkowicie niezdolnymi do pracy w gospodarstwie rolnym
    albo niezdolnymi do samodzielnej egzystencji;
• nieruchomości lub ich części zajęte na prowadzenie nieodpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego;
• publiczne i niepubliczne jednostki organizacyjne objęte systemem oświaty
  oraz prowadzące je organy, w zakresie nieruchomości zajętych na działalność oświatową;
• żłobki i kluby dziecięce oraz prowadzące je podmioty, w zakresie nieruchomości zajętych na prowadzenie żłobka lub klubu dziecięcego;
• prowadzący zakłady pracy chronionej zgodnie z zasadami określonymi w ustawie
  o podatkach i opłatach lokalnych;
• instytuty badawcze, z wyjątkiem przedmiotów opodatkowania zajętych na działalność gospodarczą;
• przedsiębiorcy o statusie centrum badawczo-rozwojowego uzyskanym na zasadach określonych w przepisach o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej, w odniesieniu do przedmiotów opodatkowania zajętych na cele prowadzonych badań i prac rozwojowych.

Rada gminy może również wprowadzić inne zwolnienia przedmiotowe od podatku od nieruchomości.

Zwolnienia z podatku od nieruchomości przyznane z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej na terenie specjalnych stref ekonomicznych regulują przepisy Ustawy o zmianie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych i niektórych ustaw.

Informacje i deklaracje na potrzeby rozliczenia podatku od nieruchomości

Osoby fizyczne, które rozliczają podatek od nieruchomości, muszą złożyć do organu podatkowego właściwego ze względu na miejsce położenia nieruchomości informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych (IN-1). Mają na to 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego.

Organem podatkowym właściwym w sprawie podatku od nieruchomości jest wójt gminy, burmistrz lub prezydent miasta, w zależności od położenia nieruchomości.

Przykład

Pan Jan kupił w Węgorzewie działkę budowlaną 12 kwietnia 2019 r. Informację o nieruchomości powinien złożyć do 26 kwietnia, Urzędzie Miejskim w Węgorzewie. Obowiązek podatkowy powstał od 1 maja 2019.

Gdy w trakcie roku zaistnieje okoliczność, która uzasadnia zwiększenie lub zmniejszenie należnego podatku, podatnik musi poinformować właściwy organ podatkowy w ciągu 14 dni.

Osoby prawne (np. spółki z o.o., spółki akcyjne), jednostki organizacyjne oraz spółki niemające osobowości prawnej składają corocznie, do 31 stycznia, do organu podatkowego właściwego ze względu na miejsce położenia nieruchomości, deklarację na podatek od nieruchomości (DN-1) na dany rok podatkowy.

Jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność, lub znajduje się we wspólnym posiadaniu jednocześnie osoby fizycznej oraz osoby prawnej bądź jednostki organizacyjnej (w tym spółki), która nie posiada osobowości prawnej, wówczas osoba fizyczna składa deklarację na podatek od nieruchomości na zasadach przewidzianych dla spółek.

Wraz z deklaracją DN-1 składane są załączniki:

• Załącznik do deklaracji na podatek od nieruchomości (ZDN-1) - dane o przedmiotach opodatkowania podlegających opodatkowaniu,
• Załącznik do deklaracji na podatek od nieruchomości (ZDN-2) - dane o przedmiotach opodatkowania zwolnionych z opodatkowania.

Informację IN-1 oraz deklarację DN-1 możesz złożyć:

• osobiście, we właściwym organie podatkowym,
• wysyłając dokumenty pocztą (za datę złożenia uznaje się datę nadania na poczcie),
• elektronicznie: podpisz dokumenty Profilem Zaufanym lub elektronicznym podpisem kwalifikowanym i wyślij na skrzynkę podawczą właściwego urzędu na platformie usług administracji publicznej (ePUAP).

Kiedy i jak płacić podatek od nieruchomości

Osoby fizyczne płacą podatek ratalnie, w terminach do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada danego roku. Wysokość podatku ustala w decyzji organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania, czyli wójt gminy, burmistrz lub prezydent miasta.

Uwaga! Nie dzielisz płatności na raty, jeśli kwota podatku nie przekracza 100 zł.
W tej sytuacji płacisz cały podatek w terminie płatności pierwszej raty.

Pozostali podatnicy (np. spółki z o.o., spółki akcyjne) płacą podatek miesięcznie, za poszczególne miesiące, w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego – do 15. dnia każdego miesiąca, a za styczeń - do 31 stycznia. Wysokość podatku ustalają samodzielnie.

Jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność (lub znajduje się w posiadaniu) jednocześnie osoby fizycznej oraz osoby prawnej bądź jednostki organizacyjnej (w tym spółki), która nie posiada osobowości prawnej, wówczas osoba fizyczna opłaca podatek na zasadach obowiązujących osoby prawne. W tym przypadku osoba fizyczna nie otrzymuje decyzji o wysokości podatku.