Kiedy można zatrudnić cudzoziemca spoza UE, EOG lub Szwajcarii, bez zezwolenia na pracę

Warunki zatrudnienia obywatela spoza UE lub EOG

Obywatele państw spoza Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii, mogą pracować w Polsce pod warunkiem, że:

• przedsiębiorca, który chce ich zatrudnić, uzyska dla nich odpowiednie zezwolenie na pracę albo
• cudzoziemiec posiada zezwolenie jednolite na pobyt czasowy i pracę.

Pamiętaj! Zezwolenie jednolite, czyli zezwolenie na pobyt czasowy i pracę na warunkach określonych w tym zezwoleniu, uzyskuje sam cudzoziemiec, a nie przedsiębiorca, który chce go zatrudnić.

Dowiedz się więcej o zezwoleniu na pobyt czasowy i pracę.

Kiedy cudzoziemiec nie potrzebuje pozwolenia na pracę

Istnieje wiele wyjątków – kiedy możesz zatrudnić cudzoziemca spoza Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii, bez zezwolenia na pracę.

W szczególności:

• obywatele pięciu państw: Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii lub Ukrainy, mogą legalne pracować na podstawie oświadczenia pracodawcy o powierzeniu pracy cudzoziemcowi
• obywatele Ukrainy i ich małżonkowie mogą legalnie pracować bez żadnych wstępnych formalności , o ile wjechali do Polski z terytorium Ukrainy po 23 lutego 2022 i deklarują zamiar pozostania w Polsce. To szczególne uprawnienie obowiązuje do 30 czerwca 2024 roku, niezależnie od daty przekroczenia granicy RP.

Przeczytaj, jak zatrudnić obywatela Ukrainy.

Najczęściej zatrudnia się w Polsce bez zezwolenia na pracę cudzoziemca, który:

• posiada zezwolenie na pobyt stały w Polsce
• posiada zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej w Polsce
• posiada zgodę na pobyt ze względów humanitarnych
• posiada zgodę na pobyt tolerowany w Polsce
• posiada status uchodźcy nadany w Polsce
• korzysta z ochrony uzupełniającej lub ochrony czasowej w Polsce
• towarzyszy jako członek rodziny obywatela UE, EOG lub Szwajcarii
• przebywa w Polsce w związku z korzystaniem z mobilności krótkoterminowej pracownika kadry kierowniczej, specjalisty lub pracownika odbywającego staż w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa
• przebywa w Polsce w związku z korzystaniem z mobilności studenta
• przebywa w Polsce i wykonuje pracę w charakterze pracownika kadry kierowniczej, specjalisty lub pracownika odbywającego staż w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa na rzecz jednostki przyjmującej, która złożyła wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy
• posiada zezwolenie na pobyt czasowy w Polsce udzielone w związku z zawarciem małżeństwa z:
  • obywatelem polskim
  • cudzoziemcem posiadającym status uchodźcy, ochronę uzupełniającą, zezwolenie na pobyt stały lub pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, pobyt tolerowany lub ochronę czasową nadaną mu w Polsce
• w wyniku sytuacji życiowej – takiej jak śmierć małżonka obywatela Unii Europejskiej lub rozwód z obywatelem Unii Europejskiej – zachował prawo do pobytu na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w Polsce
• złożył w terminie kompletny wniosek o przedłużenie zezwolenia na pobyt czasowy, jeśli bezpośrednio przed złożeniem wniosku miał prawo do pracy bez zezwolenia
• posiada ważną Kartę Polaka, czyli dokument potwierdzający przynależność cudzoziemca do narodu polskiego; nie oznacza ona jednak nadania cudzoziemcowi obywatelstwa polskiego, przyznania prawa pobytu czasowego czy stałego w Polsce ani prawa przekraczania granic Polski bez wizy
• prowadzi szkolenia, bierze udział w stażach zawodowych, pełni funkcję w programach realizowanych w ramach działań Unii Europejskiej lub innych międzynarodowych programach pomocowych
• jest nauczycielem języków obcych wykonującym pracę w przedszkolach, szkołach, placówkach, ośrodkach, zakładach kształcenia nauczycieli lub kolegiach
• pracuje do 30 dni w roku kalendarzowym jako naukowiec lub artysta
• jest studentem studiów stacjonarnych (niezależnie od typu uczelni, nie obejmuje studentów studiujących zaocznie lub wieczorowo) w Polsce, studiującym w Polsce na podstawie wizy lub zezwolenia na pobyt czasowy, wydanego z tytułu studiów przez cały okres ważności zezwolenia na pobyt
• jest absolwentem polskiej szkoły ponadgimnazjalnej, stacjonarnych studiów wyższych lub stacjonarnych studiów doktoranckich na polskich uczelniach i w instytutach naukowych i badawczych
• jest uprawnionym na mocy Układu ustanawiającego stowarzyszenie między Europejską Wspólnotą Gospodarczą a Turcją
• jest uprawniony do przebywania i wykonywania pracy na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii i jest zatrudniony przez pracodawcę mającego siedzibę na terytorium tego państwa oraz czasowo delegowany w ramach świadczenia usług do wykonywania pracy w Polsce
• jest delegowany do Polski przez pracodawcę zagranicznego (o ile cudzoziemiec zachowuje miejsce stałego pobytu za granicą) na okres nieprzekraczający 3 miesięcy
  w celu:
  • wykonywania prac montażowych, konserwacyjnych lub naprawy dostarczonych urządzeń, konstrukcji, maszyn lub innego sprzętu, jeżeli pracodawca zagraniczny jest ich producentem
  • dokonania odbioru zamówionych urządzeń, maszyn, konstrukcji lub innego sprzętu, wykonanych przez polskiego przedsiębiorcę
  • przeszkolenia pracowników polskiego pracodawcy będącego odbiorcą urządzeń, konstrukcji, maszyn lub innego sprzętu w zakresie jego obsługi lub użytkowania
  • montażu i demontażu stoisk targowych, opieki nad nimi, jeżeli wystawcą jest pracodawca zagraniczny, który deleguje ich w tym celu
• jest obywatelem Armenii, Białorusi, Ukrainy, Gruzji lub Mołdawii – pod warunkiem, że wykonuje pracę w Polsce do 24 miesięcy na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi wpisanego do ewidencji oświadczeń
• jest obywatelem Ukrainy lub jego małżonkiem i wjechał do Polski z terytorium Ukrainy po 23 lutego 2022 r i deklaruje zamiar pozostania w Polsce. To uprawnienie jest ważne do 30 czerwca 2024 roku, niezależnie od daty przekroczenia granicy. Praca w tym przypadku jest legalna pod warunkiem złożenia przez pracodawcę powiadomienia o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy.
• posiada ważną wizę wydaną w celu przyjazdu ze względów humanitarnych
• posiada ważną wizę z adnotacją „Poland. Business Harbour” (wiza wydana w ramach rządowego projektu wsparcia obywateli Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, a także Gruzji i Armenii w podjęciu pracy i relokacji do Polski). Program został zawieszony, ale posiadacze wiz wciąż mogą podejmować pracę bez zezwolenia
• jest lekarzem albo lekarzem dentystą posiadającym prawo wykonywania zawodu w oparciu o zasady określone w ustawie o zawodach lekarza i dentysty
• jest pielęgniarką albo położną posiadającą prawo wykonywania zawodu w oparciu o zasady określone w ustawie o zawodach pielęgniarki i położnej
• jest ratownikiem medycznym posiadającym prawo wykonywania zawodu w oparciu o zasady określone w ustawie o Państwowym Ratownictwie Medycznym.