gov.pl
Serwis informacyjno-usługowy dla przedsiębiorcy
Biznes.gov.pl

Zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części

Chcesz zmienić sposób użytkowania budynku lub lokalu? Musisz zgłosić zmianę sposobu użytkowania. Poniżej dowiesz się jak to zrobić.

Jak załatwić sprawę

Sprawę można załatwić:

  • podczas wizyty w urzędzie
  • listownie
  • elektronicznie
Załatw online

Sprawę załatwisz przez e-Budownictwo. Będziesz potrzebować Profilu Zaufanego.

Co powinieneś wiedzieć i kto może skorzystać z usługi

Kto może zgłosić zmianę sposobu użytkowania 

Jeśli chcesz zmienić sposób użytkowania obiektu budowlanego lub jego części, to musisz zgłosić taką zmianę do odpowiedniego starostwa, urzędu miasta na prawach powiatu albo urzędu wojewódzkiego. Zgłoszenie może złożyć osoba, lub inny podmiot, który dysponuje prawem do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, na przykład inwestor, właściciel lub zarządca obiektu budowlanego.

Co jest zmianą sposobu użytkowania 

Zmianą sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części jest:

  • podjęcie bądź zaniechanie w obiekcie budowlanym lub jego części działalności zmieniającej warunki: bezpieczeństwa pożarowego, powodziowego, pracy, zdrowotne, higieniczno-sanitarne, ochrony środowiska bądź wielkość lub układ obciążeń
  • podjęcie w obiekcie budowlanym lub jego części działalności zaliczanej do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko.

Ważne! Niedopuszczalna jest zmiana sposobu użytkowania domu jednorodzinnego lub jego części, zlokalizowanego na nieruchomości (o powierzchni do 1500 m2), która została sprzedana lub oddana w użytkowanie wieczyste przez Krajowy Zasób Nieruchomości.

Kiedy potrzebne jest pozwolenie na budowę lub zgłoszenie budów lub robót budowalnych 

Jeśli zmiana sposobu użytkowania wymaga przeprowadzenia robót budowlanych, dla których potrzebne jest pozwolenie na budowę, to złóż wniosek o pozwolenie na budowę obejmujący zmianę sposobu użytkowania.

Jeżeli zmiana sposobu użytkowania wymaga przeprowadzenia robót budowlanych, dla których potrzebne jest zgłoszenie budowy lub robót budowlanych, to urząd zajmując się twoim zgłoszeniem zmiany sposobu użytkowania uzna je za zgłoszenie budowy lub robót budowlanych.

Co jeśli zmienisz sposób użytkowania bez zgłoszenia

W razie zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części bez wymaganego zgłoszenia, organ nadzoru budowlanego, w drodze postanowienia:

  • wstrzymuje użytkowanie obiektu budowlanego lub jego części
  • nakłada obowiązek przedstawienia w wyznaczonym terminie dokumentów.

Kiedy powinieneś załatwić sprawę

Zgłoszenie złóż przed dokonaniem zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części. Jeśli zmienisz sposób użytkowania zanim urząd oceni twoje zgłoszenie, to urząd uzna to za samowolę. Wtedy czeka cię legalizacja samowoli w nadzorze budowlanym.

Zobacz jak przeprowadzić legalizację samowoli polegającej na zmianie sposobu użytkowania bez zgłoszenia.

Gdzie załatwisz sprawę

Usługę można zrealizować w:

  • starostwa powiatowe
  • urzędy wojewódzkie
  • urzędy dzielnicowe m.st. Warszawy
  • urzędy miast na prawach powiatu

Od 1 lipca 2021 roku wniosek o zmianę sposobu użytkowania możesz złożyć w formie elektronicznej za pomocą portalu e-Budwnictwo.

W większości przypadków zgłoszenie złóż do starostwa albo urzędu miasta na prawach powiatu.

Natomiast do urzędu wojewódzkiego złóż zgłoszenie dotyczące obiektów:

  • usytuowanych na terenie pasa technicznego, portów i przystani morskich, morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej, a także na innych terenach przeznaczonych do utrzymania ruchu i transportu morskiego;
  •  hydrotechnicznych piętrzących, upustowych, regulacyjnych oraz kanałów i innych obiektów służących kształtowaniu zasobów wodnych i korzystaniu z nich, wraz z obiektami towarzyszącymi, z wyłączeniem urządzeń melioracji wodnych;
  • dróg publicznych krajowych i wojewódzkich wraz z obiektami i urządzeniami służącymi do utrzymania tych dróg i transportu drogowego oraz sytuowanymi w granicach pasa drogowego sieciami uzbrojenia terenu – niezwiązanymi z użytkowaniem drogi, a w odniesieniu do dróg ekspresowych i autostrad – wraz z obiektami i urządzeniami obsługi podróżnych, pojazdów i przesyłek;
  • usytuowanych na obszarze kolejowym;
  • lotnisk cywilnych wraz z obiektami i urządzeniami towarzyszącymi;
  • usytuowanych na terenach zamkniętych;
  • strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych, o których mowa w ustawie z dnia 24 lipca 2015 r. o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych;
  • elektrowni wiatrowych – w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych;
  • inwestycji na nieruchomości wchodzącej w skład Zasobu Nieruchomości, o którym mowa ustawie z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości (Dz. U. poz. 1529), oddanej w użytkowanie wieczyste lub sprzedanej w trybie określonym w art. 53 ust.1 lub ust. 2 tej ustawy, przeznaczonej na wynajem o czynszu najmu określonym zgodnie z przepisami rozdziału 7 tej ustawy,
  • metra wraz z powiązanymi z nimi urządzeniami budowlanymi oraz sieciami uzbrojenia terenu (jeżeli konieczność ich budowy lub przebudowy wynika z budowy lub przebudowy metra);
  • sieci uzbrojenia terenu sytuowanych poza pasem drogowym drogi krajowej lub wojewódzkiej, jeżeli konieczność ich budowy lub przebudowy wynika z budowy lub przebudowy tej drogi;
  • drogowych obiektów inżynierskich sytuowanych w granicach pasa drogowego drogi krajowej lub wojewódzkiej, niezwiązanych z tymi drogami;
  • dróg gminnych lub powiatowych, jeżeli konieczność ich budowy lub przebudowy wynika z budowy lub przebudowy drogi krajowej lub wojewódzkiej;
  • zjazdów, w rozumieniu art. 4 pkt 8 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, z dróg krajowych i wojewódzkich;
  • sieci przesyłowych, w rozumieniu art. 3 pkt 11a ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne;
  • rurociągów przesyłowych dalekosiężnych służących do transportu ropy naftowej i produktów naftowych.

Uwaga! W przypadku zmiany sposobu użytkowania obiektu znajdującego się na terenie zakładu górniczego zgłoszenie złóż do właściwego organu nadzoru górniczego albo Dyrektora Specjalistycznego Urzędu Górniczego. Jest on organem administracji architektoniczno-budowlanej dla następujących obiektów budowlanych podziemnych zakładów górniczych:

  • obiektów budowlanych maszyn wyciągowych;
  • szybowych wież wyciągowych;
  • budynków nadszybi;
  • obiektów budowlanych urządzeń transportowych, których środki transportu poruszają się po torze o nachyleniu powyżej 45°, w wyrobiskach górniczych;
  • wolnostojących budynków centrali, dyspozytorni, wraz z systemami łączności, bezpieczeństwa i alarmowania oraz magistralnych sieci telekomunikacyjnych;
  • obiektów budowlanych stacji wentylatorów głównych;
  • obiektów budowlanych przeznaczonych dla urządzeń, instalacji i sieci elektroenergetycznych wysokiego i średniego napięcia, zasilających obiekty, maszyny i urządzenia.
Aby dowiedzieć się gdzie zrealizować usługę, podaj miejsce położenia obiektu.

Co zrobić krok po kroku

  1. Przygotuj i złóż zgłoszenie oraz wymagane dokumenty

Dokumenty

Dokument możesz złożyć jako:
Kopia, Oryginał
Dokument możesz złożyć jako:
Kopia, Oryginał
Dokument możesz złożyć jako:
Oryginał, Uwierzytelniona kopia
Informacja dodatkowa

Decyzja o warunkach zabudowy określa:

- rodzaj inwestycji;

- warunki i szczegółowe zasady zagospodarowania terenu oraz jego zabudowy wynikające z przepisów odrębnych, a w szczególności w zakresie:

  • warunków i wymagań ochrony i kształtowania ładu przestrzennego,
  • ochrony środowiska i zdrowia ludzi oraz dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej,
  • obsługi w zakresie infrastruktury technicznej i komunikacji,
  • wymagań dotyczących ochrony interesów osób trzecich,
  • ochrony obiektów budowlanych na terenach górniczych;

- linie rozgraniczające teren inwestycji, wyznaczone na mapie w odpowiedniej skali (czyli 1: 500 lub 1:1000, w przypadku inwestycji liniowych dopuszcza się skalę 1:2000).

Jak uzyskać dokument?
Uzyskaj decyzję o warunkach zabudowy
Dokument możesz złożyć jako:
Oryginał, Uwierzytelniona kopia
Informacja dodatkowa

Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego określa:

- rodzaj inwestycji;

- warunki i szczegółowe zasady zagospodarowania terenu oraz jego zabudowy wynikające z przepisów odrębnych, a w szczególności w zakresie:

  • warunków i wymagań ochrony i kształtowania ładu przestrzennego,
  • ochrony środowiska i zdrowia ludzi oraz dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej,
  • obsługi w zakresie infrastruktury technicznej i komunikacji,
  • wymagań dotyczących ochrony interesów osób trzecich,
  • ochrony obiektów budowlanych na terenach górniczych;

- linie rozgraniczające teren inwestycji, wyznaczone na mapie w odpowiedniej skali (czyli 1: 500 lub 1: 1000, w przypadku inwestycji liniowych dopuszcza się skalę 1:2000).

Jak uzyskać dokument?
Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego
Dokument możesz złożyć jako:
Kopia, Oryginał, Uwierzytelniona kopia
Pobierz:
Dokument możesz złożyć jako:
Oryginał, Uwierzytelniona kopia
Dokument możesz złożyć jako:
Przedstaw do wglądu, Kopia, Oryginał

Do zgłoszenia należy dołączyć:

  • opis i rysunek określający usytuowanie obiektu budowlanego w stosunku do granic nieruchomości i innych obiektów budowlanych istniejących lub budowanych na tej i sąsiednich nieruchomościach, z oznaczeniem części obiektu budowlanego, w której zamierza się dokonać zmiany sposobu użytkowania
  • zwięzły opis techniczny, określający rodzaj i charakterystykę obiektu budowlanego oraz jego konstrukcję, wraz z danymi techniczno-użytkowymi, w tym wielkościami i rozkładem obciążeń, a w razie potrzeby, również danymi technologicznymi
  • oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane
  • zaświadczenie wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
  • w przypadku zmiany sposobu użytkowania polegającej na podjęciu bądź zaniechaniu w obiekcie budowlanym lub jego części działalności zmieniającej warunki: bezpieczeństwa pożarowego, powodziowego, pracy, zdrowotne, higieniczno-sanitarne, ochrony środowiska bądź wielkość lub układ obciążeń - ekspertyzę techniczną, wykonaną przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane bez ograniczeń w odpowiedniej specjalności
  • w zależności od potrzeb – pozwolenia, uzgodnienia lub opinie wymagane odrębnymi przepisami, w szczególności decyzję o środowiskowych.

W przypadku zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części, polegającej na podjęciu lub zaniechaniu w obiekcie budowlanym lub jego części działalności zmieniającej warunki bezpieczeństwa pożarowego, do zgłoszenia należy dołączyć ekspertyzę rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych.

Termin

Zgłoszenie złóż przed dokonaniem zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części. Jeśli zmienisz sposób użytkowania zanim urząd oceni twoje zgłoszenie, to urząd uzna to za samowolę. Wtedy czeka cię legalizacja samowoli w nadzorze budowlanym.

Zobacz jak przeprowadzić legalizację samowoli polegającej na zmianie sposobu użytkowania bez zgłoszenia.

  1. Urząd sprawdzi kompletność twojego zgłoszenia

Jeśli twoje zgłoszenie ma braki, urząd wyśle ci postanowienie wzywające do ich usunięcia. Urząd poda w nim termin, w którym masz to zrobić. Jeśli nie usuniesz braków w terminie, otrzymasz decyzję o sprzeciwie wobec zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania.

Jeżeli nie zapłacisz opłaty skarbowej za ewentualne pełnomocnictwo, urząd wyznaczy ci termin do zapłaty. Będzie to od 7 do 14 dni. Brak opłaty skarbowej za udzielone pełnomocnictwo nie powoduje zwrotu zgłoszenia. Jednak odpowiedni organ podatkowy (wójt, burmistrz lub prezydent miasta) może przeprowadzić postępowanie egzekucyjne.

Uzupełniane dokumenty złóż w tym urzędzie, w którym złożyłeś zgłoszenie zmiany sposobu użytkowania.

  1. Urząd oceni, czy możesz dokonać zmiany sposobu użytkowania

  • Jeśli twoje zgłoszenie spełnia wszystkie wymagania, to urząd przyjmie zgłoszenie zmiany sposobu użytkowania tak zwaną milczącą zgodą. Urząd nie musi w takim przypadku wysyłać ci żadnego pisma o zgodzie na zmianę sposobu użytkowania. Ale może - przed upływem terminu 30 dni - wydać ci z urzędu zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu.
  • Dostaniesz decyzję o sprzeciwie na zmianę sposobu użytkowania, jeśli:
    • zmiana sposobu użytkowania wymaga wykonania robót budowlanych, które mogą być prowadzone tylko na podstawie pozwolenia na budowę
    • zamierzony sposób użytkowania jest niezgodny z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo decyzją o warunkach zabudowy lub decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz innymi aktami prawa miejscowego
    • zmiana sposobu użytkowania może spowodować niedopuszczalne:
      • zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia
      • pogorszenie stanu środowiska lub stanu zachowania zabytków
      • pogorszenie warunków zdrowotno-sanitarnych
      • wprowadzenie i zwiększenie ograniczeń lub uciążliwości dla terenów sąsiednich (gdy twoja inwestycja oddziałuje na sąsiednie działki).

  1. Zmień sposób użytkowania

Możesz zmienić sposób użytkowania:

  • po 30 dniach od złożenia zgłoszenia pod warunkiem, że urząd nie wniósł sprzeciwu w tym terminie
  • po otrzymaniu zaświadczenia o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu.

Jeśli urząd nie wydał takiego zaświadczenia z urzędu, a chcesz uzyskać potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania, to złóż wniosek o jego wydanie. Wniosek złóż do urzędu, w którym zgłaszałeś zmianę sposobu użytkowania.

Zmiany sposobu użytkowania musisz dokonać w ciągu 2 lat od złożenia zgłoszenia o zmianie sposobu użytkowania. W przeciwnym razie będziesz musiał ponownie zgłosić zmianę sposobu użytkowania.

Urząd może wnieść decyzję o sprzeciwie w terminie 30 dni od złożenia przez ciebie kompletnego zgłoszenia. Jeśli zrobi to za późno, możesz uznać to za brak sprzeciwu.

Jeżeli zamierzona zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części wymaga wykonania robót budowlanych:

  • objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę – rozstrzygnięcie w sprawie zmiany sposobu użytkowania następuje w decyzji o pozwoleniu na budowę
  • objętych obowiązkiem zgłoszenia – można je rozpocząć po upływie 21 od zgłoszenia.

Ile zapłacisz

Usługa jest bezpłatna. Dodatkowe opłaty możesz ponieść, tylko w przypadku realizacji tej usługi przez pełnomocnika (informacje na temat pełnomocnictwa).

Ile będziesz czekać

Zmianę sposobu użytkowania możesz przeprowadzić po 30 dniach od dnia złożenia zgłoszenia, pod warunkiem że rząd nie wniesie decyzji o sprzeciwie. Termin 30-dniowy liczony jest od złożenia kompletnego zgłoszenia, czyli jeśli zgłoszenie było uzupełniane, to termin liczony jest od daty tego uzupełnienia lub od upływu terminu wskazanego w postanowieniu o uzupełnieniu zgłoszenia.

Urząd może, przed upływem terminu 30 dni, wydać ci z urzędu zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu do złożonego zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania. Po wydaniu takiego zaświadczenia urząd nie może już wnieść sprzeciwu - jeżeli otrzymasz zaświadczenie, możesz zmienić sposób użytkowania obiektu budowlanego lub jego części.

Pamiętaj! Urząd nie musi w terminie 30 dni doręczyć ci decyzji o sprzeciwie. Wystarczy że nada ją na poczcie albo wprowadzi do systemu informatycznego i wyśle ci ją elektronicznie. Najlepiej po upływie terminu zadzwoń do urzędu i dowiedz się, czy urząd przyjął twoje zgłoszenie.

Jak możesz się odwołać

Możesz odwołać się tylko od decyzji wnoszącej sprzeciw wobec zamierzonej zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części. Odwołanie złóż za pośrednictwem urzędu, który wydał ci decyzję. Masz na to 14 dni – licząc od dnia otrzymania decyzji. Twoim odwołaniem zajmie się:

  • urząd wojewódzki – jeśli zgłoszenie złożyłeś do starostwa albo urzędu miasta na prawach powiatu
  • Główny Urząd Nadzoru Budowlanego – jeśli zgłoszenie złożyłeś do urzędu wojewódzkiego.

Uwaga! Osoby, które nie były wnioskodawcą, a są niezadowolone z twojego zgłoszenia (na przykład twoi sąsiedzi), mogą dochodzić swoich praw w postępowaniu naprawczym w nadzorze budowlanym. Taki tryb wynika z orzecznictwa sądu – postanowienia NSA z dnia 18 września 2007 r. (sygnatura II OSK 2023/06).

Warto wiedzieć

Pozwolenie na użytkowanie

Zobacz, jak uzyskać pozwolenie na użytkowanie.

Czy ta strona była przydatna?

Podstawa prawna