Serwis informacyjno-usługowy dla przedsiębiorcy

Tymczasowy przedstawiciel małżonka przedsiębiorcy

Śmierć małżonka przedsiębiorcy, który sam nie prowadził działalności gospodarczej, ale był współuprawniony do podejmowania decyzji dotyczących przedsiębiorstwa, może wywołać trudności w funkcjonowaniu firmy. Sprawdź, jak ich uniknąć.

Tymczasowy przedstawiciel małżonka w pigułce

Sprawdź najważniejsze cechy i korzyści rozwiązania:

Co oznacza śmierć małżonka przedsiębiorcy

W przypadku śmierci małżonka przedsiębiorcy, który sam nie prowadził działalności gospodarczej, ale był współuprawniony do podejmowania decyzji dotyczących przedsiębiorstwa:

  • małżeństwo ustaje
  • udział małżonka w składnikach przedsiębiorstwa wchodzi do spadku po zmarłym małżonku przedsiębiorcy i jest dziedziczony przez jego spadkobierców.

Co najmniej do czasu stwierdzenia nabycia spadku nie jest przesądzone, kto może dysponować tymi prawami.

W okresie przejściowym udziałem w prawach do przedsiębiorstwa objętym spadkiem po małżonku przedsiębiorcy może za rządzać tymczasowy przedstawiciel.

Jakie uprawnienia ma tymczasowy przedstawiciel

Tymczasowy przedstawiciel wykonuje prawa w odniesieniu do majątku spadkowego w zakresie udziału małżonka w przedsiębiorstwie.

Nie ma natomiast uprawnień do wykonywania działalności gospodarczej ani związanych z tym obowiązków, w szczególności nie staje się pracodawcą, uprawnionym do wystawiania faktur czy korzystania z koncesji.

Jego rola ogranicza się do zarządu majątkiem, co jest istotą uprawnień wykonawcy testamentu.

Tymczasowym przedstawicielem może być osoba fizyczna, która ma pełną zdolność do czynności prawnych.

Jak powołać tymczasowego przedstawiciela

  • wskaż osobę, która ma pełnić funkcję tymczasowego przedstawiciela oraz uzyskaj jego zgodę – obie te czynności wymagają formy aktu notarialnego
  • można powołać tylko jednego tymczasowego przedstawiciela (w tym samym czasie)

Kto może powołać tymczasowego przedstawiciela

  • małżonek spadkodawcy, czyli przedsiębiorca
  • spadkobierca, który przyjął spadek albo zapisobierca windykacyjny, który przyjął zapis windykacyjny obejmujący udział małżonka w przedsiębiorstwie

Powołanie tymczasowego przedstawiciela wymaga zgody osób, którym łącznie przysługuje udział w przedsiębiorstwie (w udziale objętym spadkiem) większy niż 85/100 – zgody te również wymagają formy aktu notarialnego.

Jakie uprawnienia i obowiązki ma tymczasowy przedstawiciel

Tymczasowy przedstawiciel wykonuje prawa z udziału małżonka w przedsiębiorstwie.

Powinien zarządzać majątkiem spadkowym w zakresie praw z udziału małżonka przedsiębiorcy w przedsiębiorstwie, spłacić długi spadkowe, a następnie wydać spadkobiercom majątek spadkowy zgodnie z wolą spadkodawcy i z przepisami, a w każdym razie niezwłocznie po dokonaniu działu spadku.

Tymczasowy przedstawiciel powinien również wydać osobie, na której rzecz został uczyniony zapis windykacyjny, przedmiot tego zapisu.

Tymczasowy przedstawiciel może pozywać i być pozywany w sprawach wynikających z zarządu spadkiem w zakresie praw z udziału małżonka przedsiębiorcy w przedsiębiorstwie.

Może również pozywać w sprawach o prawa należące do spadku i być pozwany w sprawach o długi spadkowe w zakresie praw z udziału małżonka przedsiębiorcy w przedsiębiorstwie.

Kiedy tymczasowy przedstawiciel przestaje pełnić funkcję

Tymczasowy przedstawiciel przestaje pełnić tę funkcję w razie zajścia takich zdarzeń jak śmierć, utrata lub ograniczenie zdolności do czynności prawnych, odwołanie czy rezygnacja.

Ponadto wygaśnięcie umocowania tymczasowego przedstawiciela następuje w przypadku ogłoszenia testamentu, w którym małżonek przedsiębiorcy powołał wykonawcę testamentu – do wykonywania praw z udziałem w przedsiębiorstwie (to całego spadku albo do części obejmującej udział w przedsiębiorstwie).

W takim przypadku przyznano prymat woli spadkodawcy – umocowanie tymczasowego przedstawiciela powołanego na podstawie ustawy wygaśnie na rzecz uprawnień wykonawcy testamentu.

Tymczasowe przedstawicielstwo wygasa z dniem działu spadku obejmującego udział małżonka w przedsiębiorstwie.

Wcześniejsze wygaśnięcie może natomiast nastąpić:

  • z dniem uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia albo wydania europejskiego poświadczenia spadkowego, jeżeli spadek nabył jeden spadkobierca albo zapisobierca windykacyjny nabył udział małżonka w przedsiębiorstwie w całości
  • z dniem nabycia udziału małżonka w przedsiębiorstwie w całości przez jedną osobę
  • dniem dokonania działu spadku obejmującego udział małżonka przedsiębiorcy w przedsiębiorstwie.

Sprawdź podręczniki o sukcesji.

Obejrzyj film o tymczasowym przedstawicielu małżonka przedsiębiorcy.

Portal nadzorowany jest przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Partnerzy projektu: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny, Krajowa Izba Gospodarcza. Projekt jest współfinansowany z Programu Polska Cyfrowa ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i jest kontynuacją projektu pt.: "Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej" finansowanego z Programu Innowacyjna Gospodarka oraz projektu "Uproszczenie i elektronizacja procedur" finansowanego z Programu Kapitał Ludzki.

Artykuły zamieszczone w serwisie GOV.PL, w których nie podajemy żadnych dodatkowych informacji na temat praw autorskich, należą do informacji publicznych i udostępniamy je bezpłatnie. Korzystanie z nich, niezależnie od celu i sposobu korzystania, nie wymaga zgody Ministerstwa. Dostępne są w ramach licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 3.0 Polska. Serwis Biznes.gov.pl używa plików cookies. Kontynuując przeglądanie naszej witryny bez zmiany ustawień przeglądarki, wyrażasz zgodę na użycie plików cookie. Zawsze możesz zmienić ustawienia przeglądarki i zablokować te pliki.